بررسی فقهی - حقوقی ممنوعیت افشاء هویت اهدا کننده گامت
[پایان نامه]
/ زهرا پرآور
؛ استاد راهنما: مهدی رهبر
: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)
، ۱۳۹۴
۸۳ ص.
کتابنامه: ص.۷۹ -۸۳؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
فقه و مبانی حقوق اسلامی
۱۳۹۵/۰۶/۲۱
۱۹
ناباروری به عنوان بحرانی که بالقوه تهدیدکننده¬ی ثبات فردی و روابط اجتماعی است؛ تعداد قابل توجهی از زوجهای ایران را درگیر کرده است. لذا در این راستا روشهای جدید کمک باروری در ایران رو به گسترش است. یکی از این روشها اهدای گامت ـ اهدای اسپرم و تخمک ـ به زوجین نابارور میباشد.از طرفی در متون اسلامی تأکید فراوانی بر رازداری و عدم افشای اسرار افراد شده است. با توجه به افزایش روزافزون شیوه اهدای گامت در درمان ناباروری این مسئله مطرح می¬شود که آیا هویت اهداکننده برای گیرندگان اهدا یا کودک حاصل از گامت آشکار گردد یا کودک برای همیشه از نسب زیست شناختی و بیولوژیکی خود ناآگاه باشد؟ در این رابطه دو نظریه مطرح می¬گردد؛ نظریهای که بنا بر مبانی فقهی و حقوقی دلایلی همچون حرمت افشای راز بیمار، کاهش افراد اهداکننده و جلوگیری از مسائل حقوقی تابعه که دامنگیر اهداکننده خواهد شد مثل ارث، وصیت و ... ذکر کرده و معتقد به رازداری و عدم افشای هویت اهداکننده هستند. از طرفی برخی طرفدار نظریه افشای هویت اهداکننده می¬باشند که دلایلی از جمله جلوگیری از اختلاط انساب و ازدواج با محارم، نارساییهای قوانین اهدای جنین در ایران و ... را مطرح می¬کنند. به نظر می¬رسد اصل اولی بر حفظ اسرار دیگران است مگر در مواردی که حفظ اسرار موجب تحقق مفسده یا حرام شود که به اندازه ضرورت لازم است اسرار دیگران فاش گردد. البته در شرع و قوانین موضوعه استثنائاتی برای وجوب رازداری و عدم افشای اسرار ذکر¬شده است که می¬توان در مواقع لزوم جهت افشای هویت¬اهداکننده به آنها تمسک جست، از جمله در مقام شهادت، دفاع از خود و ... چرا که موجب خسارتهای جبران ناپذیری می¬گردد.با توجه به مشکلات و بیماریهای ژنتیکی¬ای که ممکن است در آینده کودک حاصل از گامت بدان مبتلا گردد لازم است تا هویت اهداکننده به صورت مفصل تهیه و در مکانی نگهداری شود تا در مواقع ضروری افراد ذی¬صلاح به آن دسترسی داشته باشند.واژگان کلیدی: راز، افشا، کتمان، سرّ، گامت، اهدا.