دلیل افتراض یکی از پرکاربردترین روشهای منطق سنّتی است که منطقدانان مسلمان دربارهی ساختار و چیستی آن همرای نیستند. از یک سوی، سهروردی و فخر رازی آن را گونهای از قیاس شکل سوم به شمار آوردهاند، و از سوی دیگر، خواجه نصیر، نه تنها آن را قیاس شکل سوم نمی