عنوان

مقایسه الگوهای رابطه انسان و خدا در محدوده جاهلیت و ظهور اسلام با تکیه بر متن قرآن کریم

فارسی

مقایسه الگوهای رابطه انسان و خدا در محدوده جاهلیت و ظهور اسلام با تکیه بر متن قرآن کریم

عادل عندلیبی

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

1387

الگو در این رساله عبارت است از استعاره ای که بیش از یک وجه مشابهت را بازنمایی می کند. برای شناسایی الگوهای رابطه انسان و خدا، فهرستی از استعاراتی که درباره رابطه انسان و خدا به کار رفته اند شامل عناصر معنایی آن استعارات تهیه شد از این میان استعاره عبد - رب شامل بیشترین عناصر معنایی و بیشترین کاربرد در متن قرآن کریم در مقایسه با سایر استعارات است. الگوی عبد و رب تصویر غالب رابطه انسان و خدا در ساختار تعالیم قرآن را تعیین می کند و در طول یک و نیم هزاره تاریخ، تاثیر عمیقی بر فرهنگ اسلامی گذاشته است. الگوی عبد و رب عناصر معنایی داد و ستد،اطاعت و تسلیم و ترس، امنیت و ناامنی توامان را در رابطه انسان و خدا برجسته می سازد. بسیاری از استعارات دیگر قرآنی در این الگو قابل اندراج اند. به لحاظ ساختاری این الگو از بیشترین قابلیت انسجام با سایر استعارات برخوردار است و در کانون استعارات قرآنی درباره رابطه انسان و خدا قرار دارد. برای پی جویی تاثیر الگوهای رابطه انسان و خدا بر مناسک، می توان عناصر مناسکی را به گفتنی ها و انجام دادنی ها طبقه بندی کرد. سپس به مقایسه عناصر مناسکی (گفتنی ها) با عناصر معنایی الگوها پرداخت. در تحلیل انجام دادنی ها، رویکردی پدیدار شناسانه راهگشای مقایسه خواهد بود. تحلیل نامهای مناسک و رفتارهای مناسکی یکی دیگر از زمینه های پی جویی این تاثیرات است.

پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه;