مفهوم شکر نعمت در قرآن و سنت و نتیجه و پیامدهای فردی و اجتماعی آن
زکیه کیوانلوشهرستانکی
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
1391
هدف من از تحقیق این است که می خواهم به سهم خودم ، مفهوم شکر را به خوانندگان عزیز بشناسانم ،در جامعه فعلی که پر است از ناسپاسی و ناشکری از نعمت های خداوند ،مومنان بتوانند شکر خداوند را بجا آورند و بندگان شاکری باشد . تحقیق را در پنج بخش ارائه نموده ام : بخش اول کلیات شکر نعمت فصل اول : تعریف شکر ومعنی آن در حق خدای تعالی ، فصل دوم : حقیقت شکر،فصل سوم : چگونگی شکر ،فصل چهارم : طریق تحصیل شکر . بخش دوم : فضیلت و فواید شکر نعمت ،فصل اول : فضیلت شکر نعمت ،فصل دوم : فواید شکر نعمتهای الهی در قرآن ،فصل سوم : فواید شکر نعمت از باب روایات و احادیث . بخش سوم : ارکان و درجات شکر : فصل اول : شکر قلبی ،فصل دوم : شکر زبانی،فصل سوم : شکر عملی . بخش چهارم : اسرار نعمت : فصل اول : جلوه های نعمت،فصل دوم : تفکر در نعمت های الهی ،فصل سوم : شکر تکوینی و شکر تشریعی ، فصل چهارم : چگونه می توان بنده ای شاکر شد . بخش پنجم : شکر در قرآن و روایات : فصل اول:بررسی مسئله شکر در قرآن ، فصل دوم : بررسی مسئله شکر در روایات و احادیث . و منابعی که در تحقیق استفاده نموده ام : قرآن کریم ،بحار الانوار : علی مجلسی ،جلد 68 ،تفسیر نمونه : ناصر مکارم شیرازی ،جلد 1 و 11 ،اصول کافی : کلینی وسائل الشیعه : حر عاملی ،شرح چهل حدیث : امام خمینی ، عرفای اسلامی : حسین انصاریان و سایر منابعی که در این تحقیق به کار برده ام . - روش تحقیق تحقیق را به صورت کتابخانه ای ارائه نموده ام . - پیشینه موضوع : اساساً پیشینه موضوع شکر ، از آفرینش اولین انسانها در وجود و سرشت آنها نهفته بود . به خاطر اهمیت شکر و سپاس از زمان اولین پیامبران روایات و احادیث فراوانی به چشم می خورد ، و در کتابهای اخلاقی قدیمی از جمله کتاب ( بحارالانوار : علی مجلسی ، وسایل الشیعه ، حر عاملی و ... دیده می شود) . -نتیجه : بنابر آنچه در تحقیق گفته شده است ، وجود شکر و سپاس در جامعه لازم و ضروری است و بجا آوردن این امر مهم اولاً برای سالم سازی جامعه و محیط زندگی و خانواده و رفع بسیاری از موانع و مشکلات دنیوی و مهمتر از آن نجات از قهر و غضب الهی در آخرت می باشد و ثانیاً موجب افزایش نعمت و از بین رفتن کفران نعمت می شود . عنوان : مفهوم شکر از دیدگاه قرآن و سنت و نتیجه و پیامدهای فردی و اجتماعی اهداف تحقیق : به سهم خودم ، مشعلی از امید در دلهای شیعیان فروزان نگه دارم و از پدیدار شدن ابرهای سیاه ناامیدی جلوگیری نمایم و شعله های اشتیاق شکرگزاری را فروزانتر سازم . و نیز امیدوارم که با پذیرش این کنکاش و کاوش گوشه ای از دینم ادا شده باشد . وقتی دیده می شود که در جامعه ای مسلمان این گونه ارزشهای اسلامی کنار گذاشته شده می شود و مردم به جای اینکه به ریسمان الهی چنگ بزنند روز و به روز از اسلام و قرآن و احکام اسلامی فاصله می گیرند و ارزشها را نادیده می انگارند و اسلام را محدودیتی برای خود تلقی می کنند . من به عنوان یک طلبه ، نه تنها می خواهم تحقیقی درباره شکر ، بلکه شکر تمامی نعمت های الهی داشته باشم و با توکل به خداوند منان و با استعانت از امام زمان ( عج) تحقیق مفیدی ارائه دهم که امیدوارم مورد قبول آن حضرت واقع شود . تحقیق را در پنج بخش ارائه نموده ام : بخش اول ، کلیات شکر نعمت فصل اول : تعریف شکر و معنی آن در حق خدای تعالی ، فصل دوم : حقیقت شکر ، فصل سوم : چگونگی شکر ، فصل چهارم : طریق تحصیل شکر ، بخش دوم : فضیلت و فواید شکر نعمت ، فصل اول : فضیلت شکر نعمت ، فصل دوم : فواید شکر نعمت های الهی در قرآن ، فصل سوم : فواید شکر نعمت از باب روایات و احادیث . بخش سوم : ارکان و درجات شکر : فصل اول : شکر قلبی ، فصل دوم : شکر زبانی، فصل سوم : شکر عملی . بخش چهارم : اسرار نعمت : فصل اول : جلوه های نعمت ، فصل دوم : تفکر در نعمت های الهی ، فصل سوم : شکر تکوینی و شکر تشریعی ، فصل چهارم : چگونه می توان بنده ای شاکر شد . بخش پنجم : شکر در قرآن و روایات : فصل اول : بررسی مسئله شکر در قرآن ، فصل دوم : بررسی مسئله شکر در روایات و احادیث . روش تحقیق : تحقیق را به صورت کتابخانه ای ارائه نموده ام در این روش ابتدا از کتابهایی که در مدرسه علمیه حکمیه ( س) موجود بود استفاده کردم و بعد از آن کتابخانه های شهرستان سبزوار و کتابخانه آستان قدس رضوی مطالب خود را جمع آوری نمودم . فرضیه و سوالات اصلی و فرعی 1- شکر چیست حقیقت و چگونگی شکر و طریق تحصیل آن چیست ؟ 2- فضیلت و فواید شکر در قرآن و سنت چگونه است ؟ 3- ارکان و درجات شکر چیست ؟ 4- چگونه می توانیم شکر نعمت های الهی را بجا آوریم ؟ 5- چگونه می توانیم بنده ای شاکر باشیم ؟ 6- آیا شکر خداوند به نفع خداست یا به نفع خود بنده ؟ پیشینة موضوع : پیشینه موضوع شکر ، از ابتدای آفرینش انسانی در نهاد و سرشت آدمی نهفته شده است و بخاطر اهمیت شکر و سپاس خداوند از زمان اولین پیامبران روایات و احادیثی در این باب به چشم می خورد و در کتابهای اخلاقی قدیمی نیز موجود است از جمله : بحارالانوار ، علی مجلسی ، وسایل شیعه ، حر عاملی .