عنوان

سعادت و شقاوت در اسلام

فارسی

سعادت و شقاوت در اسلام

تکتم صادق مسجدی

پایگاه اطلاع رسانی حو زه

1391

این رساله تحت عنوان سعادت و شقاوت در اسلام به بحثی قرآنی و روایی پیرامون این دو موضوع مهم می پردازد زیرا این مطلب از مواردی است که تمامی انسانها با هر عقیده ، مذهب و جنسیتی به دنبال آن هستند و تلاش می کنند با شناختن مفهوم سعادت و راههای رسیدن به آن ، از شقاوت و بدبختی در امان باشند . قرآن کریم با به کار بردن واژگانی چون سعادت و فلاح و فوز ، پیروان خود را به سوی سعادت می خواند و فراوانی سخنان معصومین ( علیهم السلام) نشان از گستره و اهمیت موضوع دارد . منابع مورد استفاده در این پژوهش با عنایت به قرآنی بودن بحث کتابهای تفسیری چون المیزان ، تفسیر نمونه ، نورالثقلین ، تفسیر کبیر و جوامع روایی چون اصول کافی ، بحارالانوار ، غررالحکم و دررالکلم و کتب اخلاقی مانند اخلاق در قرآن ، اخلاق ، پندهای امام صادق به ره جویان صادق ، علم اخلاق اسلامی و کتب ادعیه مثل صحیفه سجادیه ، مفاتیح الجنان بوده است . پس از بیان کلیات ، تحقیق مورد نظر با مفهوم شناسی سعادت و شقاوت و تبیین واژگان مترادف آن و بیان اقسام آغاز شده و سپس به توضیح حدیث الشَّقِیُّ شَقیٌّ فی بَطنِ اُمِّه و السَّعیدُ سَعیدٌ فی بَطنِ اُمِّهِ پرداخته است و بحثی پیرامون جبری یا ارادی بودن سعادت و شقاوت مطرح شده است و دلایل مختار بودن انسان با استناد به براهین عقلی و نقلی بیان شده است . سرچشمه های سعادت نظیر فطرت الهی و عقل سلیم مورد بررسی قرار گرفته و معیارهای سعادت چون لذت و رنج ابدی ، اراده و بینش انسان ، حفظ ایمان تا پایان عمر و اعتقاد به حق و عمل صالح مطرح شده است . آنچه موجبات سعادت آدمی را فراهم می آورد مانند ایمان ، عمل صالح ، ترک معصیت و … توضیح داده شده و به فضایل اخلاقی که در سعادتمندی نقش مؤثری دارند نظیر اخلاص ، سخاوت ، زهد و… پرداخته شده است . عوامل اجتماعی و فرهنگی که موجبات سعادت را فراهم می سازد مانند همسر مناسب، امکانات مادی ، فرزند صالح و … بیان شده است . آنچه که باعث شقاوت انسان می شود مانند حب دنیا ، علاقه به بقاء ، قساوت قلب ، خشکی چشم ، عاق والدین و … مطرح شده است . در ادامه به بررسی دیدگاه های مختلف در زمینه سعادت و شقاوت پرداخته و در انتها جایگاه سعادتمندان و شقاوتمندان مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج به دست آمده در این پژوهش به این شرح است : 1- اصولا دین تأمین کننده سعادت دنیا و آخرت است و برای رسیدن به سعادت واقعی ، عمل به تمام قوانین و احکام آن ضروری می باشد . 2- اسلام به عنوان کاملترین دین به تمام جوانب جسمی و روحی انسان توجه داشته و برای سعادت دنیا و آخرت او برنامه ارائه کرده است اما سعادت روحی و سعادت اخروی را مهمتر و والاتر می داند. واژگان کلیدی در این تحقیق عبارتند از : سعادت ، شقاوت ، فوز ، فلاح ، طوبی ، هلاکت .

پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه;