عنوان

تحلیل مبانی ملاصدرا در تفسیر وی از قصه آدم(ع)

فارسی

تحلیل مبانی ملاصدرا در تفسیر وی از قصه آدم(ع)

محمدحسین مهدوی نژاد، محمدرضا خدایی

تهران

پائیز و زمستان/1392

دانشگاه پیام نور

تفسیری که ملاصدرا از داستان آدم(ع) در قرآن کریم عرضه کرده، بر پیش فرض ها و مبانی فلسفی و معرفتی خاصّی مبتنی است. بررسی زبان قرآن و مبانی فلسفی و معرفتی ملاصدرا در تفسیر، با محوریّت تفسیر قصّه آدم، از اهداف این مقاله است. از دیدگاه ملاصدرا، زبان قرآن در قصّة آدم، زبان معرفت بخش؛ و قصّه، مشتمل بر ویژگی های به ظاهر متضاد است. تفسیر باطنی با حفظ ظاهر، تمثیلی بودن در عین تاریخی نگری، از ویژگی­های تفسیر وی است. تفسیر فلسفی ملاصدرا، به لحاظ مبانی، قابل نقد و بررسی است. بعضی از نقدهای وارد بر تفسیر قصّه آدم عبارت­ اند از: آموزه انسان کبیر، که به صورت مشترک لفظی به کار رفته و به دو معناست: یکی نفس کلّی که جزو عقول است، و دیگری به معنای نفس سماوی؛ و نیز مبتنی است بر طبیعیات حکمت مشاء در تبیین حرکت مستدیر افلاک. از لوازم تفسیر صدرایی، سجده گروهی از فرشتگان بر حضرت آدم است که با عمومیّت آیات سجده فرشتگان هماهنگ نیست.

انسان شناسی;قصه آدم;هستی شناسی;وحی ( قرآن );ملاصدرا;هرمنوتیک;زبان قرآن;تفسیر ظاهر قرآن;

کلام لفظی خدا;مراتب فهم قرآن;سجده ملائکه بر آدم (ع);قوای انسان;بهشت آدم;حکمت متعالیه;روح انسانی;عالم ( امکانی );عوالم سه گانه وجود;خلافت آدم علیه السلام;

مقاله;