شناخت سلفیه (معنا شناسی، تاریخچه پیدایش و تحولات آن)
علی الله بداشتی
تهران
1387
مشعر
پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص)، بین مسلمانان در موضوع جانشینی رسول خدا (ص) اختلاف افتاد و این مسأله یک سؤال اساسی را مطرح ساخت:آیا خلافت به نصب الهی و معرفی نبوی ثابت می شود یا به انتخاب مردمی؟پاسخ به این سؤال مستلزم یک موضع گیری اعتقادی بود و طرفداران انتخاب یا انتصاب، هر کدام یک گروه فکری از مسلمانان را شکل دادند، سپس در زمان خلافت امیر مؤمنان علی (ع) گروهی به کلی منکر هر نوع حکومتی شدند و صف خویش را از امت اسلامی جدا کردند و به خوارج معروف شدند. بعد از آن نیز مسائلی در باب ایمان و کفر، قضا و قدر، جبر و اختیار، صفات الهی به ویژه قدیم یا حادث بودن کلام الهی و به تبع آن حدوث و قدم قرآن، عقل گرایی و نصگرایی و... پیش آمد، که موجب تفرق مسلمانان به فرقه های گوناگون گردید. یکی از این فرقه ها اهل حدیث بودند که به اخذ مسائل اعتقادی و فروع عملی از ظواهر قرآن و روایت اصرار می ورزیدند. از درون این جریان فکری در قرون اخیر تفکر سلفگرایی با نام سلفیّه به عنوان یک فرقه شکل گرفت که در این مختصر به معرفی آن می پردازیم.