عالم مثال، که در متون دینی از آن به برزخ یاد شده است، مرتبه ای از هستی است که، از یک سو به دلیل داشتن آثار ماده (کم، کیف، وضع و ...) شبیه عالم جسمانی طبیعی است و از سوی دیگر، به خاطر تنزه از ماده، شبیه عالم مجردات محضه است. این عالم به خاطر رتبه بالاتری که از عالم ماده دارد، بر آن اشراف و علیت دارد و از این جاست که حقایق و موجودات عالم مثال، به مراتب از موجودات عالم ماده، قوی تر و بزرگ تر است؛ این رابطه بین موجودات عالم عقل و موجودات عالم مثال نیز برقرار است. از مهمترین و جدی ترین مسائل عوالم پس از مرگ مساله تکامل نفوس بعد از ارتحال از این نشائه و انقطاع از بدن طبیعی عنصری است و زیربنای این بحث مساله وجود زمان و عدم آن در عالم برزخ می باشد. تکامل برزخی از جهت نقل و منطق وحی امری محقق و مسلم است و متون اسلامی مربوط به نظام های اخروی و عوالم بالاتر که در بازگشت انسانها پیش روی آنهاست پر از اشاراتی و نکاتی است که دلالت بر تکامل روح در آن نظام دارد.
علم نفس;استکمال برزخی;عالم برزخ;عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام);حرکت استکمالی نفس;تکامل نفوس;
زمان;تکامل روح;خیال منفصل;خیال متصل;عالم ماده;تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی);عالم عقول;نظام طبیعت;تجلی الهی;هیولای جهان مادی;مُثُل;زمان ( ماهیت );بدن;روح قدسی انسان;عالم مجرد از زمان;نظام برزخی;قرآن;عالم خیال (متصل و منفصل);