عنوان

ماهیت پیشرفت اسلامى و لوازم تحلیلى آن

فارسی

ماهیت پیشرفت اسلامى و لوازم تحلیلى آن

امین رضا عابدى نژاد، محسن اراکى

قم

پاييز/ 1394

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

مفهوم اصطلاحى پیشرفت اسلامى به معناى تحصیل اهداف ذومراتب نظام هاى اسلامى است. براین اساس مى توانیم به تحلیل مقوله پیشرفت و تبیین مبانى و لوازم این مفهوم از دیدگاه منابع اسلامى بپردازیم. بدین منظور عناوینى همچون مبدأ پیشرفت، موضوع پیشرفت، هدف پیشرفت، مسافت پیشرفت، فاعل پیشرفت و فعل پیشرفت را از نگاه اندیشه اسلامى کانون بحث قرار داده ایم. موضوع مقاله، پیشرفت انسان و به تبع آن جامعه اسلامى است؛ از این جهت مى توانیم پیشرفت اسلامى را انسان محور بدانیم. مبدأ پیشرفت همان وضعیت موجود است که از دیدگاه اسلامى ضدارزش به شمار مى آید. منتها و یا غایت پیشرفت هم اهداف ذومراتب نظام هاى اسلامى به شمار مى روند. اهداف اسلامى اهدافى جامع و متلائم با یکدیگرند. غایت پیشرفت اسلامى، حرکت استکمالى فرد و اجتماع در اسما و صفات کمالى حضرت حق است. به همین جهت، مسافت پیشرفت هم اسما و صفات الهى خواهد بود. فاعل پیشرفت در درجه اول مقام ولایت الهى خداوند سبحان و به تبع او مقام ولایت انبیا و اولیا و عموم افراد جامعه اسلامى هستند؛ از این جهت پیشرفت اسلامى مبتنى بر اصل ولایت تبیین مى شود. فعل پیشرفت هم تحقق نظام اسلامى خواهد بود. در واقع تحقق نظام هاى اسلامى فعلى است که علت تامه پیشرفت اسلامى به شمار مى رود.

انسان شناسی اسلامی;حکومت اسلامی;پیشرفت اسلامی;جامعه اسلامی;

حرکت تکاملی تاریخ;حکومت توسعه یافته;حرکت جوهری;تمدن اسلامی;تغییر استعلایی وجود;تغییر استعلایی تاریخ;رهایی از اسارت طبیعت;معرفت معتبر;موضوع پیشرفت;شخصیت انگاری جامعه;هدف جامعه اسلامی;شناخت ماهیت نظام اسلامی;رهبری نظام اسلامی;دین و توسعه;آزادی معنوی;

مقاله;