عنوان

درآمدی بر علم امام

فارسی

درآمدی بر علم امام

بتول عزیزی

پایگااه اطلاع رسانی حوزه

1391/1/23

موضوع این رساله درآمدی بر علم امام است. هدف از انتخاب این موضوع به دست آوردن تصویری روشن از مسأله علم امام و اختلافات شیعه و اهل سنت در آن می باشد. چرا که امروزه رسالت طلاب و دانشجویان علوم دینی اقتضاء می کند که آنان نسبت به مسائل دین و اختلافات درون دینی اطلاعات تفصیلی داشته باشند تا بتوانند در تبیین معارف دین و پاسخ گویی به شبهات مرتبط با آن موفق گردند. آن چه از بررسی سخنان علماء و بزرگان شیعه و اهل سنت بر می آید ، مقصود آنان از « علم امام» آگاهی گسترده امام بر امور مختلف می باشد که هم از جهت گستره ی علمی و هم از جهت عمق علمی نسبت به علوم دیگران برجستگی چشم گیری دارد. شیعه معتقد است علم برای امام آن هم در سطح گسترده یکی از ضروریات امامت است، اما اهل سنت، علم در سطح وسیع را برای امام ضروری نمی داند. در این نوشتار که در پنج بخش اصلی تنظیم شده است ، به بیان برخی نظرات شیعه و اهل سنت در این مسأله پرداخته و به جوانبی از علم امام اشاره نموده ایم : در بخش اول به بررسی جایگاه علم امام نزد شیعه و اهل سنت پرداخته ایم و نیز مفهوم شناسی واژه های کلیدی را به تفصیل بیان نموده ایم. در بخش دوم با بهره گیری از آیات و روایات به اثبات علم امام از منظر شیعه پرداخته و سپس مدعای اهل سنت را ذکر نموده و مورد بررسی قرار داده ایم. در بخش سوم به مباحثی پیرامون گستره ی علم امام اشاره شده و شمن مقایسه علم امام با علم الهی ، علم پیامبر و علوم بشری ، علم غیب امام را نیز به صورت مستقل بیان کرده ایم. در بخش چهارم، ضمن بررسی نوع و کیفیت علم امام ، به سرچشمه های آننیز اشاره نموده ایم. و در بخش های پایانی به برخی از اشکالات ، شبهات و سوالات مطرح شده در علم امام اشاره نموده و به پاسخ گویی آن ها پرداخته ایم. در تهیه مطالب این رساله وتدوین آن ها سعی شده است از کتب معتبر کلامی – فلسفی شیعه و اهل سنت و هم چنین کتب روایی معتبر استفاده گردد.البته در کنار آن ها ، برخی مجلات کلامی، سایت های مرتبط با موضوع و نرم افزار های حدیثی مانند : نورالانوار2(جامع الاحادیث) نیز مورد استفاده قرار گرفته است. از نتایج تحقیق می توان به موارد ذیل اشاره نمود : • اساس اختلاف شیعه و اهل سنت در مسأله امامت، ماهوی است. شیعه امامت را جزء مسائل کلامی و اصول اعتقادی می داند، در حالی که اهل سنت آن را جزء مباحث فقهی می شمرند. •اهل سنت در نفی و اثبات علم امام و نیز شرایط و ویژگی های علم ایشان، آراء متفاوتی دارند. اما اندیشمندان شیعه در ثبوت عقلانی علم امام اتحاد و اجماع داغرند. هر چند که در کیفیت و چگونگی آن ، نظرات مختلفی ارائه نموده اند. •کلام شیعه در مقایسه با اهل سنت از پویایی و عقلانیت ویژه ای برخوردار است. که این برجستگی ، از دقت نظر در شیوه موضع گیری این گروه نسبت به مسائل اعتقادی و چگونگی پرداختن به تبیین و تفسیر آن ها ، بدست می آید. •واژگان کلیدی : علم ، امام، علم امام، شیعه و اهل سنت.

پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه;