عنوان

میزان تطبیق تبیین های حکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس

فارسی

میزان تطبیق تبیین های حکمی فلاسفه با دیدگاه قرآن و روایات، درباره حدوث و قدم نفس

مرضیه رضوی ، محمدمهدی گرجیان، اصغر هادوی

قم

زمستان / 1393

دانشگاه معارف اسلامی

چکیده: یکی از سؤالات اساسی درباره نفس انسان این است که آیا قبل از تعلق به بدن و افاضه به آن، وجودی مفارق و قائم به ذات داشته که با حدوث بدن به آن می پیوندد، یا اینکه مانند بدن بوده، همراه هر بدن یا به واسطه آن (مع البدن) حادث می گردد. در بین حکیمان مسلمان، سه دیدگاه درباره حدوث و قدم نفس وجود دارد و هر دیدگاه برای اثبات مدعای خود، به دسته ای از آیات و روایات متوسل شده و با مبنا قرار دادن دیدگاه عقلی خود، سعی در توجیه آیات و روایاتِ مؤید نظریه مقابل داشته است. ملاصدرا نیز با توجه به رویه اش در سازگار نمایاندن اندیشه های فلسفی خویش با متون دینی و باور عمیق به یگانگی عقل و نقل و شهود، بر آن شده تا اقوال حکما و مضمون برخی آیات و روایات دال بر وجود پیشین نفس را به نفع نظریه خود توجیه نماید. با توجه به اهمیت این بحث و عدم تبیین آن از نگاه کتاب و سنت، در این نوشتار تلاش بر آن است تا هر آنچه دربارۀ این موضوع در آیات و روایات آمده، جمع آوری و بررسی شود و سازگاری یا عدم سازگاری آن با دیدگاه های فلسفی ارزیابی گردد.

نظریه افلاطونی نفس;حدوث نفس;نفس در قرآن;فلسفه (عام);علم نفس;

تجرد نفس;طینت;احادیث طینت;خلقت نوری ائمه;وجود جمعی اشیاء;جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء;ثنویت روح - بدن مشائی;آیات حدوث نفس;آیات قدم نفس;شیء مذکور ;آیات خلقت انسان;روایات خلقت انسان;حرکت جوهری;حرکت اشتدادی نفس;امانت الهی;

مقاله;