عنوان

بازشناسی شخصیت اخباری محمد‌امین استرآبادی با بررسی دیدگاه علم الهی او

فارسی

بازشناسی شخصیت اخباری محمد‌امین استرآبادی با بررسی دیدگاه علم الهی او

محمدجواد اصغری , سید مهدی طباطبایی , مهدی فرمانیان

قم

بهار/ 94

دانشگاه باقرالعلوم علیه‌ السلام

میزان اثرگذاری عالمان دین از بررسی دیدگاه‌های آنان امکان‌پذیر است. محمدامین استرآبادی، که به‌عنوان مؤسس یا مروج مکتب اخباری شناخته می‌شود، از این مقوله جدا نیست. بررسی آثار و اندیشه‌های مکتب اخباری، به‌خصوص بنیانگذار آن، از دیرباز مورد توجه جدی پژوهشگران بوده است. با اینکه اغلب کتب باقی‌مانده از استرآبادی از نظر حجم به حوزه‌های فلسفه و کلام مربوط می‌شود، نه بررسی کامل موضوعات فلسفی و کلامی و نه ایجاد یک روش منسجم اعتقادی، هیچ‌یک، جزو اولویت‌های او نیستند. اگرچه شاید در نگاه اول او هیچ علاقه‌ای برای ارائه دیدگاه‌های کلامی نداشته باشد، با بررسی مسئله علم الهی از دیدگاه او متوجه خواهیم شد که تعمیق و بررسی همه جوانب این موضوع مهم مورد اهتمام این عالم اخباری نیز بوده است. در این موضوع، استرآبادی در چهار اثر مهمش: المباحث الثلاثه، الفوائد الاعتقادیه، الفوائد المکیه و دانشنامه شاهی، علاوه بر بحث پیرامون کیفیت علم الهی و اشاره به دیدگاه‌های اندیشوران مسلمان، به مباحث دیگری همچون امکان علم الهی، ذاتی یا فعلی بودن علم الهی، کیفیت علم الهی و تأخیر یا عدم تأخیر آن می‌پردازد.

اخباریان;چگونگی علم خدا به موجودات;کیفیت علم الهی;اخباریگری;علم واجب;علم اجمالی واجب;

الصفه;تاخیر در علم الهی;علم ازلی الهی;علم اجمالی واجب;ظاهرگرایی;علم خداوند به اندیشه ها;علم خداوند به ممکنات معدوم;معدومیت مطلق;مراتب علم خداوند;

مقاله;