نقد و بررسی دلایل و مستندات حدیثی ملاصدرا در بحث تقدم نفس بر بدن
جلیل قاسمی , عزیز الله فیاض صابری , حسن تقی زاده
قم
تابستان و پاییز / 1393
مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی
یکی از موضوعات مربوط به مباحث نفس که از دیرباز معرکه آرای دانشمندان اسلامی بوده، مسئله تقدم نفس بر بدن است؛ علاوه بر اینکه در این موضوع روایات فراوانی از معصومین نیز وارد شده است. صدرالمتألهین شیرازی در این مورد دیدگاه خاصی دارد. وی تقدم نفس بر بدن به نحو کثرت و انفصال را رد می کند و آن را فقط به صورت وجود نفس در مرتبه علت آن به نحو عقلانی میداند. او ظاهر آیات و روایات دال بر تقدم را نمی پذیرد و آنها را تأویل مینماید. در این نوشتار بیانات و دلایل ملاصدرا و تأویلات او از روایات مورد بازبینی قرار می گیرد، با این هدف که راهی پیدا شود تا به وسیله آن بتوان بین ظاهر روایاتی که دلالت بر وجود پیشین نفوس به نحو کثیر و منفصل دارند، با دلایل عقلی جمع کرد؛ به گونهای که تعارض میان آنها مرتفع گردد و نیازی به عدول از ظاهر روایات نباشد.
تأویل ;نفس آدمی;ملاصدرا;تقدم نفس;علم نفس;بدن;عقل و دین;
عالم مثال;علامه طباطبایی;اختلاف تشکیکی;حدوث نفس;تعارض عقل و نقل;اصالت وجود;مراحل سه گانه نفس;کثرث نفوس قبل از ابدان;حیات مثالی;تشخص نفوس;تشخص وجود;نبوت مطلقه;مظهریت اسماء الله;تکثرصورخیال;تکثر از ناحیه فاعل;هبوط نفس;تعلق نفس به بدن;وجود نفس قبل از بدن;ماه