عنوان

حدوث نفس انسانی از دیدگاه فلاسفه اسلامی و سازگاری آن با آموزۀ «عالم ذرّ»

فارسی

حدوث نفس انسانی از دیدگاه فلاسفه اسلامی و سازگاری آن با آموزۀ «عالم ذرّ»

علی ارشد ریاحی

قم

تابستان / 1391

دانشگاه قم

در این مقاله ابتدا مهم‌ترین ادله فلاسفه اسلامی برای اثبات حدوث نفس انسانی نقد و بررسی شده است. این ادله با دقت در مقدمات و لوازم، به وسیله اشکال‌هایی جدید و ابتکاری مورد خدشه قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از پنج دلیل مذکور قابل اعتماد و استوار نیست. سپس مهم‌ترین آراء مفسران درباره چگونگی و نحوه عالم ذر با تحلیل نقادانه بررسی شده است. به دو نظریه، علاوه بر اشکال‌های محمدحسین طباطبایی، اشکال‌های جدیدی وارد شده است و هر یک از دو نظریه دیگر (که یکی از آنها نظریه مختار محمدحسین طباطبایی است) با اشکال‌هایی ابتکاری ابطال شده است. پس از ابطال هر چهار نظریه، نظریه‌ای ابداعی توسط نگارنده طرح شده است. از آنجاکه این نظریه (همانند بسیاری از آراء دیگر) مستلزم حدوث نفس انسانی نیست، این نتیجه به دست آمده است که هرچند به دلیل بطلان مهم‌ترین ادله اثبات نظریه حدوث نفس انسانی نمی‌توان به آن نظریه قائل شد، اما اعتقاد به عالم ذر نیز با آن نظریه منافاتی ندارد.

علم حصولی;نفس و بدن;فلسفه (عام);حدوث و قدم;حقیقه و رقیقه;علم نفس;علم حضوری;

حدوث نفس;رویت قلبی خداوند;وحدت نفس;رابطه تدبیری نفس و بدن;نفس در حکمت مشاء;نفس در حکمت متعالیه;توجیه کثرت در عالم;وحدت عقلی نفس;وجود تجردی موجودات;منشا کثرت;تعلق نفس به بدن;وجود نفس قبل از بدن;قاعده الواحد;ماهیت عالم ذر;جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء;آیه

مقاله;