آغاز: بسمله، روزنامه سفر فرنگستانست که بمیمنت و مبارکی بخواست خداوند تعالی و قادر بیهمتا و بخشنده مهربان بشرط سلامت مزاج مینویسم از طهران الی انزلی را سابقا در سیاحت گیلان بتفصیل نوشته بودیم در اینجا بشرح و تفصیل حاجت نیست مگر خروج از دارالخلافه طهرانرا با وقایعی که تا انزلی روی میدهد انشاء الله تعالی مینویسم بعد از آن از روز جلوس در کشتی تفصیل همراهان در طی روزنامه کشتی نوشته خواهد شد بعون الله تعالی و حسن توفیقه، روز شنبه بیست و یکم شهر صفر المظفر سنه 1290 از طهران ...
انجام: داخل کرجی شده راندیم برای کشتی بخار یکطوری دست ما را گرفته رفتیم بالای کشتی آسوده شده صد هزار مرتبه شکر باری تعالی را کرده نفسی کشیدیم وارد اسکله انزلی شدیم اشخاصیکه از طهران و رشت آمده بودند بحضور آمدند رفتیم بالای برج شکر خدا را هزار مرتبه کردم شب آتشبازی مفصلی شد و براحت خوابیدم الحمد لله تعالی
انجامه: حسب الامر قدر قدر همایون شاهنشاه روحی و روح العالمین فداه در دارالطباعه دولتی این سفرنامه همایونی را خانه زاد دولت علیه محمدحسن بطبع رساند. تم بالخیر فی ششم شهر صفر المظفر سنه 1291. مرتب الحروف آرشاک اسلامبولی مرسمه عباس
از این کتاب دو نسخه در کتابخانه مسجد اعظم موجود است در صفحه آغاز نسخه دوم عبارت خریدم از عباسی با مهر بیضی دستی با سجع "محمد الموسوی 1304" دارد.