عنوان

بررسی روایات تفسیری جابربن یزید جعفی با تاکید بر روایات عمروبن شمر جعفی از وی

۱۰۴۰پ

فارسی

بررسی روایات تفسیری جابربن یزید جعفی با تاکید بر روایات عمروبن شمر جعفی از وی

[پایان نامه]

/ رضا هوشیار

؛ استاد راهنما: سیدعلی رضا حسینی؛ استاد مشاور: محمدعلی مهدوی راد

: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

، ۱۳۹۲

۲۹۸ص

کلیدواژه: روایات تفسیری، گونه شناسی، آسیب شناسی، جابربن یزید، عمروبن شمر، مفضّل بن صالح، منخّل‌بن جمیل

چاپی

کتابنامه: ص. ۲۹۳ - ۲۹۸؛ همچنین به صورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

علوم حدیث (گرایش تفسیر اثری)

۹۲/۱۱/۹

۱۹/۵

روایات تفسیری ائمّۀ اطهار(ع) میراثی عظیم و گنجینه ای پر بها از آن بزرگواران در تفسیر آیات کریمۀ قرآنی است. کمتر مفسّر شیعه ای را می توان یافت که خود را بی نیاز از این مجموعۀ ارزشمند بداند. برای کشف نظریّۀ تفسیری اهل بیت مراجعه به این روایات اجتناب ناپذیر است. امّا رجوع به این مجموعه، با چالش هایی همراه می باشد که از مهمترین آنها می‌توان به وجود راویان ضعیف در اسانيد روایات و دیگر، آسیب هایی که در متن این روایات از قبیل وجود احتمالی مفاهیم غالیانه در آن، اشاره کرد.جابربن یزید جعفی یکی از سرآمدان اصحاب امام باقر و امام صادق(ع)، روایات تفسیری فراوانی را از وجود مبارک این دو امام بزرگوار نقل نموده است. گرچه دانشمند رجالی ای همچون نجاشی، شخصیّت روایی او را به چالش می کشاند، امّا سایر دانشیان، رویکرد مثبتی به وی داشته اند. از این رو اثبات وثاقت او کار دشواری نیست. مهم ترین اشکال در پذیرش روایات تفسیری جابر، وجود راویانی است که میراث حدیثی او را گزارش کرده اند. از جملۀ این افراد می توان از عَمْرِوبْنِ شِمْر، مُفَضَّلِ بْنِ صالِح و مُنَخَّلِ بْنِ جَمیل نام برد. این سه تن از نگاه عمدۀ عالمان رجالی مورد تضعیف قرار گرفته اند. از این رو ارتباط ما با روایات تفسیری جابر به واسطۀ وجود این راویان ضعیف که پل ارتباطی ما با روایات او هستند با مشکل رو به رو می شود. صرف نظر از وجود این سه راوی، وجود راویان مجهول و طرق مشتمل بر رفع و ارسال در زنجیرۀ اسانيد روایات وی، پذیرش روایات جابر را با مشکل جدّی مواجه کرده است.در این پژوهش ضمن گزینش روایات تفسیری جابر که از سه راوی پیش گفته نقل شده و گونه شناسی و بیان آموزه های آن، به بررسی شخصیّت روایی جابر و سه راوی عمدۀ آثارش می پردازیم، تا ببینیم تضعیفات صورت گرفته تا چه میزان با واقعیّت مطابقت دارد. همچنین تک تک رجال اسانيد روایات وی مورد تحلیل قرار گرفته و سعی در درمان آسیب های سندی آن کرده ایم. امّا در این میان از قرینه ای بسیار ارزنده، جهت اعتبار بخشی به اسانيد و محتوای روایات او استفاده کرده ایم که از آن تعبیر به "مشابه یابی روایات" شده است. بدین وسیله احادیث هم مفهوم و هم مضمون روایت مورد بحث را گردآوری کرده ایم تا بتواند چاره ای بر آسیب های سندی گزارش شده باشد.ما این مجموعه را خالی از آسیب های محتوایی یافتیم

هوشیار

، رضا

حسینی

مهدوی راد

، علی رضا

، محمدعلی

، استاد راهنما

، استاد مشاور

ایران

کتابخانه دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

20151025

p ۱۰۴۰ پایان‌ نامه

p

TF

92029

1

a

Y