همچنانکه علی(ع)باب علم پیامبر(ص)بوده و رسول خدا(ع)در روایات کثیری آنحضرت را دروازه دانش و حکمت و حامل اسرار و علوم خویش خوانده است، سایر معصومین نیز هر یک به نوبه خود شخص یا اشخاصی را به عنوان باب داشتند .ابواب اهل بیت(ع)جزء خواص اصحاب آن بزرگواران به حساب می آمده اند که بعضا شهرت چندانی میان یاران آنان نداشتند، بطوریکه زندگی نامه در خوری از برخی از آنها در دست نمی باشد و شناسایی بعضی دیگران امری دشوار است .آنان به ساحت علوم خاص اهل بیت(ع)راه یافته و از اسرار معرفتی و سیاسی آنان اطلاع داشتند و علاوه بر توانایی انجام اعمال خارق العاده در وثاقت و راز داری و قدرت ایمان کم نظیر بودند، از اینرو مسئولیت حفظ اسرار فرهنگی و سیاسی و اقتصادی ائمه(ع)و بعضا رسیدگی کلیه امور مالی و غیر مالی آن بزرگواران را به عهده داشتند و در سخت ترین شرایط خفقان با دستگاه جائر و جریانهای فکری التقاطی ضد شیعی معاصرخویش مبارزه می کردند و در حقیقت دروازه ارتباطی میان شیعیان و اهل بیت(ع)به حساب می آمدند که شیعیان می توانستند با طیب خاطر وظایف و خط مشی دینی و اعتقادی و سیاسی و اجتماعی مورد نظر امامشان را از طریق آنان بیابند.اسامی برخی از آنان پس از نقد و بررسی عبارتند از: علی(ع)، سلمان فارسی، فضه، میثم تمار، رشید هجری، یحیی بن ام طویل، جابر بن یزید جعفی، مفصل بن عمر جعفی، عثمان بن سعید عمری، محمدبن عثمان عمری، حسین بن روح نوبختی، علی بن محمد سمری، که در این پژوهش ابتدا تفاوت آنان با سایر کارگزاران تشکیلات اهل بیت(ع)بررسی گردیده سپس اسامی و مصادیق بابها مورد نقد و بررسی قرار گرفت، آنگاه خصوصیات و برجستگی های شخصیتی آنها مطرح گردیده و وظایف اجتماعی آنان معین شده است، و در فصل آخر گوشه هایی از شرح حال آنان با توجه به نشانه های بابها آمده است