عنوان

نقش شهرهای مرزی در فرایند جهانی شدن و توسعه منطقه ای ایران

IR

‎م۵۲

فارسی

IR

ah

نقش شهرهای مرزی در فرایند جهانی شدن و توسعه منطقه ای ایران

[مقاله]

: مطالعه موردی شهرهای مرزی استان خراسان رضوی

/ محمدرحيم رهنما

؛ معصومه توانگر

شهري شدن جهان و جهاني شدن شهرها مهمترين مساله هزاره سوم ميلادي است. صرف نظر از تبعات منفي جهاني شدن، كليه شهرها، در صدد پيوند به شبكه شهرهاي جهاني، به منظور بهره گيري از مزاياي جهاني شدن مي باشند. شهرهاي ايران نيز به دليل تاخير در پيوند با اقتصاد جهاني، ضعف ادبيات علمي جهاني كردن شهرها، سياست خارجي متغير و مشاجرات سياسي بين ايران و آمريكا، تحريم يكجانبه آمريكا و به تبع آن مشكلات ناشي از عدم سرمايه گذاري خارجي در كشور، محدوديتهاي اطلاعاتي (اينترنت) و ارتباطي، ضعف زيرساختهاي مالي و بانكي و حمل و نقل و ضعف در قوانين با مشكلات بسياري در روند جهاني شدن مواجه اند كه اين وضعيت در شهرهاي مرزي كشور به دليل شرايط ژئوپليتيك خاص آنها دو چندان شده است. بسياري از شهرهاي مرزي كه در گذشته در انزواي جغرافيايي شديدي قرارداشتند، بعد از آغاز عصر تحولات اطلاعات (1970) به سوي پذيرش نقش قطب يا نقاط گره اي انتقال امواج توسعه به ساير نقاط يك كشور حركت كرده اند. لذا چنين شهرهايي درصدد حل مشكلات زيرساختي، مديريتي، خلاء هاي قانوني، و فرهنگي، به منظور سازگاري با معيارهاي فرايند جهاني شدن مي باشند. هدف اين مقاله ارائه راهكارهاي مناسب استفاده از فرصتهاي موجود در فراسوي مرزهاي ملي (8336 كيلومتر مرز مشترك با افغانستان و (تركمنستان) مانند بازار مصرف كشورهاي آسياي مركزي با جمعيت بيش از 50 ميليون نفر و افغانستان است. به منظور تحقيق در راستاي اين هدف، ابتدا مسئله جهاني شدن شهرهاي مرزي ايران در استان خراسان (چهار شهر باجگيران، لطف آباد، سرخس و تايباد) با توجه به تئوريهاي موجود تحليل شد. همچنين با استفاده از تكنيكهاي پرسشنامه و مصاحبه، چشم انداز مناسبي ازتوانايي ها و پتانسيلهاي محلي درباره كاركرد دروازه ها و نقاط گره اي شهري در توسعه منطقه اي گردآوري شد و در نهايت پيشنهاداتي ارائه شد كه عبارتند از: اصلاح قوانين، ارتقاء نقش سيستم مديريت، اصلاح و بهبود قوانين و حقوق گمركي، سرمايه گذاري در زمينه زيرساختهاي شهري و ارائه بستر قضايي و فرهنگي مناسب براي هدايت سرمايه گذاري خارجي بيشتر در اين مناطق.

، (پاییز۸۹ )

فصلنامه ژئوپلتیک

، سال ششم ، شماره سوم

، پاييز ۱۳۸۹

: ص. ۱۵۲-۱۸۵

جهانی شدن

توسعه منطقه‌ای

برنامه‌ریزی منطقه‌ای

شهرهای مرزی

استان خراسان رضوی

رهنما

، محمدرحیم

، ۱۳۴۰ -

توانگر، معصومه

ایران

مرکز ملی مطالعات جهانی شدن

نمایه‌سازی قبلی

e

AF

83291

1

a

Y