#با در نظر گرفتن این واقعیت که در اکثر بررسیهای کیفی مواد غذایی ارزیابی نقش میکروارگانیسم ها به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده اجتناب ناپذیر است. آزمونهای میکروبیولوژی جهت ارزیابی کیفیت شیر خام منطقه قم انتخاب گردید. در این بررسی، ۰۳ دامداری در زمستان ۹۷ )۷۲ دامداری صنعتی و ۳ دامداری سنتی( و ۹۲ دامداری در تابستان ۰۸ )۶۲ دامداری صنعتی و ۳ دامداری سنتی(، بر طبق روشهای آزمون تعیین شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مورد مطالعه باکتریولوژیکی قرار گرفت. بررسی میکربی شیرخام منطقه قم بلافاصله پس از دوشش، از دستگاه شیر دوش، بیدون و یا سردخانه، مراکز جمعآوری، تانکرهای حمل و نقل و تانک های دریافت کارخانه ارزیابی گردید. در این مطالعه، میزان آلودگی کلی میکربی شیرخام و کلی فرم، شمارش و جداسازی استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس و سالمونلا در دامداریهای منطقه قم و وسایل حمل و نقل و مراکز جمع آوری مورد بررسی قرار گرفت. عدم وجود اختلاف معنی دار آماری بین میزان آلودگی شیرخام دامداریهای سنتی و صنعتی در زمستان و تابستان نشان دهنده این واقعیت است که با صنعتی کردن دامداریهای منطقه، موفق به کاهش آلودگی و سالم سازی شیر خام تحویلی به کارخانجات شیر پاستورزیه قم نگردیده است.