#تبیین مولفههای موثر در تبلیغات اثربخش و چگونگی تحقق آن
#س، ۸۶ ص.
1
#در پژوهش حاضر با روش تحلیل اسنادی، در ضمن ارائه مفاهیم مطرح در حوزه تبلیغات، سیر تکوین تاریخی مفهوم تبلیغات، اصول و مبانی نظری و مدلهای شاخص در حوزه تبلیغات، جایگاه پیام، رسانه و مکانیسم عمومی تبلیغ، مطالبی مرتبط با عوامل موثر در تبلیغ اثربخش، سنجش و ارزیابی اثربخشی تبلیغات و چگونگی تحقق تبلیغ اثربخش پرداخته شده است .جامعه پژوهش شامل و رسانههای مکتوب شامل کلیه کتابها، اسناد، مقالهها، پایاننامهها، مجلهها، روزنامهها و منابع دیجیتال و سایتهای اینترنتی قابلدسترس و معتبر علمی و پژوهشی که مرتبط با موضوع است، میباشد .با توجه به ماهیت تحقیق، نمونهگیری انجام نشده است و ابزار تحقیق نیز فرم فیشبرداری بوده است .عمدهترین یافتههای پژوهش مبین آن است که1. :تبلیغات و اطلاع رسانی، امروز به جزئی لاینفک در تمامی فعالیتها مبدل شده؛ به گونهای که بقا و تداوم هر تجارتی تا حدود زیادی به موفقیت و یا عدم موفقیت فعالیتهای اطلاعرسانی، بازاریابی، بازارسازی و تبلیغاتی محصولات آن واحد بستگی دارد .تبلیغات دارای نقشهای بازاریابی، ارتباطی، اقتصادی و اجتماعی میباشد .اهداف یک تبلیغ مناسب و اثربخش عبارتند از اینکه :واقعی و قابل اندارهگیری باشد، بازاری را مشخص کند، معیارهایی را تدوین و تغییرات را مشخص نماید، یک دوره زمانی را مشخص کند. 2.گونههای تبلیغات را میتوان در دو گروه اصلی طبقهبندی نمود .گروه اول براساس ماهیت تبلیغ که خود شامل؛ تبلیغ کالای مصرفی، تبلیغ کالاها و خدمات صنعتی، تبلیغ خدمات دولتی، تبلیغ برای استخدام، تبلیغ خدمات مالی، تبلیغ امور شخصی و گروه دوم براساس مناطق جغرافیایی که شامل دو زیر شاخه؛ ملی یا بینالمللی و منطقهای یا ملی میباشد .انواع شاخص تبلیغات عبارتند از؛ تبلیغات مطبوعاتی، تبلیغات آموزشی-فرهنگی و تبلیغات آنلاین یا الکترونیکی(اینترنت، تلفن و دورنگار .)تبلیغات مطبوعاتی به شکل امروزی آن از حدود سال 1325 هجری شمسی در روزنامه ها و مجلات ایرانی به چشم میخورد و امروز که تبلیغات در قالب صدها روزنامه عمومی و تخصصی انجام میشود و عمدهترین ویژگی آن سطح و دسترسی گسترده مخاطبین آن میباشد .تبلیغات آموزشی فرهنگی که تمامی جهانیان را مخاطب خود قرار میدهد چه نوع آموزشی و چه نوع فرهنگی، مواد تبلیغاتی فیلم، عکس، پوسترها، مجلات،کاتولوگها و بروشورها از نظر شکل و فرم و نیز محتواها و شعارها ترکیببندی جملههای گفتاری یا نوشتاری؛ عامل فرهنگ بومی هر منطقه در نظر گرفته میشود .اما به رغم رعایت فرهنگ بومی و سنتی در تبلیغات جهانی میتوان دستیابی به یک فرهنگ جهانی را از ثمرات تبلیغات جهانی بویژه تبلیغات آموزشی و فرهنگی تلقی کرد .یکی از مهمترین پیشرفتهای سالیان اخیر، رشد تکنولوژی اطلاعات و به دنبال آن رشد و پیشرفت ابزارهای الکترونیکی ارتباطات و طبیعتا تبلیغات آنلاین یا الکترونیکی است که دارای ویژگیهایی از جمله :کم هزینه بودن، منعطف، جهانی و بدون مرز، فوری و سریع، شخصی و فردی، کنش و واکنشی در دریافت و ارسال و تعاملی بودن می باشد. 3.فرآیند عمومی تبلیغ شامل؛- 1 هدفگذاری و تدوین راهبرد،- 2 شناسایی و انتخاب مخاطبان،- 3 انتخاب رسانه،- 4 تهیه و تدوین پیام تبلیغاتی،- 5 ارزیابی نتایج تبلیغات .که از این موارد تهیه و تدوین پیام تبلیغاتی از جایگاه بسیار مهمی برخوردار میباشد که در سه مرحله تهیه، اجرا و ارزیابی پیام انجام میشود .و نکته مهم اینکه پیامهای تهیه شده بر اساس سه ویژگی مورد ارزیابی قرار میگیرند؛ که عبارتند از :اول اینکه پیام مورد نظر باید معنا دار باشد، دوم اینکه پیام مورد نظر باید شاخص و برجسته باشد و سرانجام این که پیام باید باورکردنی باشد .استفاده از ابزار مناسب یعنی رسانه به صورت موثر، نقش بسیار مهمی در تبلیغات اثربخش دارد و مراحلی که طی آن یک رسانه انتخاب میشود عبارتاند از1 :-تعیین جمعیت مخاطب هدف، فراوانی رویت پیام و چگونگی تاثیر رسانه،-2 انتخاب نوع رسانه(بر اساس تمایلات رسانهای مصرفکنندگان هدف)،- 3 انتخاب وسیله ناقل پیام و- 4تصمیم درباره زمانبندی رسانه. 4.تبلیغی اثربخش است که بتواند توجه مخاطب را جلب کرده، تاثیری خاطرهانگیز داشته باشد و کنش خرید مخاطبان را تحریک نموده و دریافت حسی مخاطبان را بیدار نماید .بدین منظور استفاده از مجموع عواملی لازم است که بتوانند حس و ادراک مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهند و به اهداف مورد انتظار تبلیغ تحقق بخشند .تاثیر تبلیغات به عوامل متعددی وابسته است و سهم هر یک از این عوامل در موقعیتهای مختلف میتواند متفاوت باشد .عوامل اصلی بر روی تاثیرگذاری و اثربخشی تبلیغات در سه طبقه اصلی و زیر مجموعههای مربوط به خود تقسیم میشوند که عبارتند از :الف)عوامل مربوط به تبلیغ که شامل؛- 1 عوامل طراحی،- 2 عوامل محتوا، ب )عوامل محیطی که شامل؛- 1 عوامل زمینهای و عوامل منحرفکننده،- 2 زمان نمایش و تکرار تبلیغ، ج )عوامل مرتبط به مخاطبان که شامل؛- 1تجربه و نگرش،- 2احساسات و- 3سطح درگیری ذهنی میباشند .اقدامات و استراتژی های زیادی میتواند در هر مرحله از تبلیغات یعنی در مرحله برنامهریزی و طراحی، در حین اجرا و پس از انجام تبلیغ در اثربخشی تبلیغات و تبدیل آن به یک تبلیغات اثربخش، میتواند موثر باشد .از جمله راهکاهایی که میتوان به وسیله آن به تحقق یک تبلیغات اثربخش کمک و این فرآیند اثربخشی را از آغاز تا پایان تبلیغات نهادینه کرد و در اجرا آن را محقق کرد عبارتند از1:- برنامه ریزی تبلیغات(از مرحله هدفگذاری تا ارزیابی و بازبینی و تهیه چچاچوب و نقشه راه تبلیغ)،- 2 مخاطب پژوهی،- 3 روانشناسی تبلیغات،- 4 تحلیل و آنالیز وضعیت موجود و ایدهآل،- 5 استفاده از کارشناسان و متخصصان علوم انسانی و نیز هنرمندان در رشتههای گوناگون متناسب با نوع تبلیغ،- 6 استفاده از تکنولوژی پیشرفته چاپ برای تبلیغات مصور یا مکتوب و تکنولوژی ارتباط برای تبلیغات با امواج صوتی و تصویری،- 7 استفاده از خلاقیت و نوآوری در تدوین محتوا و پیامهای تبلیغاتی و استفاده از اصطلاحات مورد قبول جامعه هدف- 8 تخصیص مناسب بودجه متناسب با بازدهی مورد انتظار و وسعت مخاطب،- 9 ارزیابی و بازخورد مستمر مراحل و نظارت بر تبلیغات انجام شده، تعیین میزان اثربخشی ، کاهش نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت- 10 بازتعریف تبلیغات بر مبنای ارزیابیها و بازخوردها در شکلی نو و مخاطبپسند- 11 و از همه مهمتر علاوه بر موارد گفته شده مدیریت تبلیغات. 5.تبلیغات باید مرتبا اثرات ارتباطی و نتایج و اثربخشی تبلیغات انجام شده را مورد ارزیابی قرار دهد .با اندازهگیری اثر ارتباطی میتوان از نحوه و میزان ت╩ثیرگذاری با تبلیغات پخش شده، بر مخاطب آگاه شد .برای ارزیابی تبلیغ، مدیر تبلیغات باید نتایج را با اهداف مقایسه کند .و میبایست اندازهگیریهایی را ایجاد نماییم که بتواند چنین نوع تجزیه و تحلیلی را برایمان فراهم سازد .اثربخشی معمولا با مقایسه دادهها به ستادهها مشخص میشود .یکی از مهمترین تشخیص اثربخشی تشخیص میزان اثرات ارتباطی میباشد .آزمونهای ارزیابی آثار ارتباطی به دو دسته تقسیم میشوند :پیش آزمونها(آزمون با استفاده از هیئت منصفه مصرفکنندگان، آزمون های دستهای، آزمونهای آزمایشگاهی و روش مقایسه دوتایی )و پس آزمونها(آزمونهای به خاطرآوری وآزمون شناختی .)مدلهای اثر بخشی تبلیغات ابزارهای قدرتمندی در دست متخصصان تبلیغاتاند تا به کمک آنها از میزان دستیابی به اهداف تبلیغات و اثربخشی تبلیغات آگاهی یابند .این مدلها عبارتند از :مدل فراگیری، مدل AIDA ، مدل سلسله مراتب تاثیرات، مدل پذیرش ابداع، مدل پردازش اطلاعات، مدل ناهمگونی و مدل حساسیت کم .