عنوان

نسبت عقل و عاقل در منابع وحیانی و حکمت صدرایی

پ۸۴۲

فارسی

نسبت عقل و عاقل در منابع وحیانی و حکمت صدرایی

[پایان نامه]

/ سعید باقری

؛ استاد مشاور: سید مهدی مرتضوی

: دانشگاه قرآن و حدیث(قم)

، ۱۳۹۲

۱۱۴ص.

کلیدواژه: عقل، اتحاد عاقل و معقول، معقول بالذات، برهان تضایف و منکرین اتحاد عاقل و معقول.

چاپی

کتابنامه: ص. ۱۱۳ - ۱۱۴؛ همچنین به صورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

علوم حدیث(گرایش کلام و عقاید)

۲۱/۳/۱۳۹۲

۱۹

از جمله مباحث مهمی که در طول سالیان سال بین عرفا وفلاسفه مسلمان و حتی قبل از اسلام، مورد توجه و نظر بوده، بحث در مورد نسبت عقل وعاقل یا عاقل ومعقول است. در بین فلاسفه مسلمان، اقوال متفاوتی در مورد چیستی این نسبت بیان شده؛ اما دو قول ودو نظر که از همه مهمتر بوده و بقیه اقوال را تحت الشعاع قرار داده، نظرات دو فیلسوف بزرگ؛ یعنی صدرالمتالهین و بوعلی سینا است. که اولی، قائل به اتحاد عقل و عاقل است و دومی منکر اتحاد، که در این تحقیق از مدعای ابن سینا به انفصال یاد میشود. در کنار این دو فیلسوف، برخی دیگر که عمدتا منتقد فلسفه هستند و به اهل تفکیک مشهورند، معتقدند انچه از منابع وحیانی در مورد نسبت عقل وعاقل به دست می اید، مخالف نظر فلاسفه است وبرای مدعای خود به ایات و روایات بسیاری استناد میکنند. اهل تفکیک میگویند: نسبت بین عقل وعاقل انفصال و جدایی است؛ البته نه آن انفصالی که ابن سینا قائل است. لذا سوال اصلی و مساله این است که از دیدگاه ایات وروایات، این نسبت چیست؟ و چگونه است؟ ایا مدعای صدرالمتالهین موافق ومطابق قران وروایات است؟ یا نظر ابن سینا؟ و یا مدعای اهل تفکیک؟ و یا اینکه منابع وحیانی چیزی غیر از این سه نظر میگوید؟ بعد از تبیین و نوضیح هر کدام از این سه نظر و ذکر ادله ومویدات ایشان، خورشید حقیقت از پس ابرهای ابهام رخ مینماید و یا حداقل با توجه به دلایل ومویدات هر کدام میتوان گفت کدام از این سه نظر به صواب نزدیکتر است. پس از بررسی هرکدام از این اراء وادله روشن میشود که دلایل و مویدات صدرالمتالهین برای مدعای خود کامل و وافی است و اشکالات و نقدهای ابن سینا و اهل تفکیک نمی تواند خدشه ای بر این بنیان محکم و استوار وارد نماید؛ به ویژه اشکالات و نقدهای اهل تفکیک که عمدتا مبتنی است بر وجدان و یافتن های شخصی. لذا اتحاد ملاصدرا نه تنها با کتاب شرع و منابع وحیانی تعارض و مخالفت ندارد؛ بلکه با کتاب نفس هم مطابق است. به عبارت دیگر به یقین میتوان گفت: اتحاد صدرالمتالهین حداقل نسبت به این نظر مذکور به صواب نزدیکتر است.

باقری

، سعید

امامی جمعه

مرتضوی

، مهدی

، مهدی

، استاد راهنما

، استاد مشاور

ایران

کتابخانه دانشگاه قرآن و حدیث(پردیس تهران)

20140216

p ۸۴۲ پایان‌نامه

p

TF

92029

1

a

Y