عنوان

مقامات ائمه (ع) در مدرسه حدیثی کلامی قم (با تکیه بر آراء صفار و صدوق)

پ۷۰۳

فارسی

مقامات ائمه (ع) در مدرسه حدیثی کلامی قم (با تکیه بر آراء صفار و صدوق)

[پایان نامه]

/ جواد عابدی

؛ استاد مشاور: سید علیرضا حسینی

: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

، ۱۳۹۱

۲۰۴ص

کلیدواژه: مقامات ائمه، علم امام، عصمت امام، ولایت تکوینی و تشریعی، صفار، شیخ صدوق

چاپی

کتابنامه: ص. ۱۹۹ - ۲۰۴؛ همچنین به صورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

علوم حدیث (گرایش کلام و عقاید)

۲۰/۷/۱۳۹۱

۲۵/۱۸

از مسا ئلی که بین دانشمندان شیعه در اندیشه امامت مورد اتفاق می باشد با تعبیر شرائط و ارکان امامت یاد می شود. اما فرا تر از این مسائل مورد اتفاق، ویژگی هایی برای جایگاه ائمه (ع) در برخی روایات وآثار علمای شیعه نقل شده که بعضی از بزرگان علمی جزئیاتی از این گونه مطالب را نپذیرفته و به ظاهر محل اختلاف است. از این گونه ویژگی ها به مقامات و شئون ائمه (ع) تعبیر می گردد. در بین اند یشمندان امامیه، صفار وشیخ صدوق با نقل روایات مسا له امامت و نظریه پردازی در آن، گام مهمی بر داشتند. از بررسی کتب حدیثی این دو شخصیت و تبیین دامنه اشتراکات و اختلافات درباره شرایط و مقامات ائمه (ع) دانسته می شود بین این دو اندیشمند تنها در بعضی از مقامات ائمه (ع) برخی اختلا فات وجود دارد. صفار نسبت به صدوق در مبحث علم امام، تعداد بیشتری روایت نقل کرده است و روایات مفصل و متعددی را ذیل عناوین ازدیاد علم، قذف، نقر و نکت علم، و نزول ملائکه در شب قدر نقل می نماید، اما صدوق گویا نسبت به نزول ملائک بر امام حساس بوده و به همین جهت روایاتی که بیان کننده این نوع ارتباط بین امام و ملائکه است، را نقل نمی‌کند. در بحث گستره علم امام، صفار و صدوق، آگاهی امام از علوم دینی را امری ضروری و جزء شرایط امامت می دانند اما در بقیه موارد، صدوق حساسیت کمتری نشان داده ولی صفار روایات متعددی را نقل نموده است. صدوق در آثار خود با نقل روایات متعدد و متنوع، مساله عصمت را از جهات گو ناگون مورد بررسی و تحلیل قرار داده و نظریه پردازی کرده است؛ اما صفار تنها به شکل گذرا چند روایت که به صورت صریح و یا به دلالت التزامی برعصمت دلالت می کند را نقل می نماید، اگر چه زیر بنای فکری خود را براسا س عصمت ائمه (ع) قرار داده و بر همین مبنا کتاب بصائر را تدوین نموده است. همچنین صدوق روایات سهو النبی را در آثار خود نقل نموده و در ذیل آنها تحلیل خود را بیان می نماید؛ اما صفار این روایات را نقل نکرده زیرا در مقام بیان مساله عصمت نبوده و یا در صحت صدور آنها تردید دارد. این دو شخصیت ضمن پذیرش ولا یت تکوینی و تشریعی امامان اختلافات چشمگیری در این مساله ندارد.

عابدی

، جواد

س‍ب‍ح‍ان‍ی‌

حسینی

، م‍ح‍م‍دت‍ق‍ی‌

، علیرضا

، ۱۳۴۲ -

استاد راهنما

استاد مشاور

ایران

دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

20131005

p ۷۰۳ پایان‌نامه

p

TF

92029

1

a

Y