کلیدواژه:یوری روبین، سفر شبانه، معراج، عن ید، یهود، نقد و بررسی، جزیه.
چاپی
کتابنامه: ص. ۱۷۷ - ۱۸۱؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
علوم قرآن و حدیث
۱۱/۰۴/۱۳۹۱
۱۸
یوری روبین یکی از مستشرقان یهودی تباری است که در زمینه مسائل تاریخی قرآن پژوهی های متعددی را انجام داده است. وحوزه تحقیقات ایشان اسلام اولیه با تاکید بر قرآن، تفسیر قرآن و فرهنگ (سیره و حدیث) می باشد. او دارای مقالات متعددی بوده ودر دایره المعارف قرآن (EQ) نیز مدخل های مهمی را نگاشته است. یکی از مقالات ایشان «سفر شبانه محمد(ص) به مسجد الاقصی» می باشد. از دیدگاه او سفر شبانه قرآنی محمد به آن مکان مانند مکاشفه ای است که قبلا بوسیله حزقیال نبی(ص) تجربه شده بود. وی درباره دیدگاه شیعه ادعا کرده است که پیامبر (ص) هیچگاه به بیت المقدس نرفت بلکه به مسجد الاقصی آسمانی بدون توقفی بر بیت المقدس، به معراج رفته است. نویسنده به طور افراطی از مطالعات دیگر مستشرقان در قسمت های مختلف مقاله اش استفاده کرده است نگاه نویسنده به مسئله (معراج) حاکی از آن است که نویسنده نسبت به روایات اعتماد چندانی ندارد. این نشان می دهد، ایشان اطلاعات کافی نسبت به عوامل صدق حدیث، اعتبار یا جعلی بودن آنها ندارد. ازطرف دیگر رجوع ایشان به منابع اهل سنت است. همان ها که روایات منقول از صحابه و تابعان را به صرف صحابی واحیانا تابعی بودن پذیرفته اند. مقاله دیگر وی «قرآن و شعر- اطلاعات بیشتر در مورد آیه جزیه(عن ید)»است. در این مقاله آورده قرآن از مردم اهل کتاب درخواست می کند که نسبت به موقعیت محقرانه شان موافق باشند که بر اساس آیات فوق هر نجیب زاده عربی انتظار میرود که مخالف باشد و میگوید جزیه در مفهوم قرآنی اش یک خط روشن اخلاقی بین اعراب و غیر اعراب کشیده است. در جواب این ادعا نیز گفتیم، منظور از ذلت ایشان خضوعشان در برابر سنت اسلامی، و تسلیمشان در برابر حکومت عادله است نه اینکه مسلمین ویا زمامداران اسلام به آنان توهین و بی احترامی نموده و یا آنها را مسخره کنند، زیرا این معنا با سکینت و وقار اسلامی سازگار نیست. همچنین در این مقاله، منابعی که نویسنده برای روشن کردن مفهوم یک عبارت در قرآن استفاده کرده جامع نیست. زیرا از کتب لغوی و تفسیری و روایی استفاده نشده است. در مدخل یهود و یهدیت نیز قسمت هایی از آن مورد نقد و بررسی قرار گرفت، نویسنده در صدد است که ثابت کند تصویر قرآنی یهودیان یک شکل، نیست. بسیاری از موضوعات دیگر قرآنی نیز به همین صورت بوده و نگرش نسبت به آنها دو پهلو می باشد. از طرفی آنها بعنوان مومنان واقعی شناخته می شوند در حالیکه از طرف دیگر آنها بعنوان کافر رد می شوند. بدین ترتیب اطلاعات ناقصی از آیات درباره یهودیان در این مدخل دایره المعارف جمع آوری شده است. اشکالات وارد بر تبیین های روبین از آیات در این مقاله عبارت بودند از : عدم توجه به سیاق آیات، دخالت ندادن زمینه های نزول آیه (اسباب نزول) بی توجهی نسبت به سخن مفسرین و صحابه به ویژه کلام معصوم(ع) عدم استفاده از علوم قرآنی در فهم آیات (محکم ومتشابه، مطلق مقید، عام و خاص و...) استفاده نا به جا و بی ربط آیات در تقسیر یکدیگر و عدم استفاده صحیح آیات در تفسیر قرآن به قرآن.روشی که اینجانب در پاسخگویی به شبهه های نویسنده پیش گرفته ام، استفاده از ادله های قرآن و روایات معصومین(ع) و همچنین استفاده از کتب لغوی و ادبی، تفاسیر فریقین و کتابهای علوم قرآنی و مقالت موجود در این زمینه می باشد.