اغلب مباحث مطرح شده در ذیل این موضوع، میان فرق مختلف کلامی، در ذیل تفسیر آیات قرآن بیان و طرح گردیده است. چرا که به نظر می رسد چالش اصلی را ظاهر متظاد گونه برخی آیات، ایجاد می کند. متکلمین عموما در ذیل تفسیر آیات متعددی، وارد بحث از رابطه علم و اراده الهی با اختیار انسان و نحوه گزینش ایمان و کفر، گردیدهاند و هر یک مواضع و رویکردهای مخالفان خویش را به نقد کشیده و به اثبات دیدگاههای خویش پرداختهاند؛ با وجود قدرتمندی این نظریه پردازان در تبیین مواضع خویش به دلائل گوناگون ایشان نتوانستهاند تعریف صحیح و سازگار با تمامی اصول و حیاتی اسلام اراوه دهند. و در نتیجه دامنه این بحث به حوزههای دیگر مباحث قضا و قدر و ... نیز کشیده شده است