نسخهای که در زمان شیخ احمد نوشته شده و در کتابخانه سید محمد پسر سید نعمهالله جزائری در نجف موجود است.حیاهالنفسدو ترجمه دارد یکی از میرزا حسن عظیم آبدی (د:ح:۱۲۶۰ق) و دیگری از سید کاظم رشتی شاگرد معروف شیخ احسائی.
1
2
الحمد لله و بعد فیقول العبد المسکین احمد بن زینالذین اعی التوحید و العدل و النبوه و الامه و المعاد...
...فرغ من تسویدها مؤلفها العبد المسکین احمد بن زینالدین الاحسایی لیله الخامسه عشر من شهر ربیع الثانی سنه الحادیه و الثلاثین بعد الماتین و الالف من الهجره علی مهاجرها السلام ...سنه ۱۲۵۹.
کاتب، این نسخه را برای شادی روح پدرش «گل محمد» نوشته و وقف کرده و بالای نخستین صفحه و در ذیل کتاب حیاهالنفس وقف نامهای نوشته است.
نوع خط:
تزئینات جلد:
نستعلیق.
تیماج قرمز.
1
در آغاز نسخه بخشی از قصیده لامیه معلقه امرءالقیس آمده است.در آغاز دفتر، 12 برگ اضافی است و اشعار فارسی و عربی و یادداشتهای گوناگون و از آن جمله یادداشت محمد طاهر طبرسی که مالک نسخه بوده است روی آنها دیده میشود.در پایان دفتر نیز 10 برگ اضافی است و قسمتی از نان و حلوای شیخ بهایی و برخی دعاها و یادداشتهای مختلف روی آنها نوشته شده.
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۲۲۶-۲۲۲۷.
نک: ادبیات، ۲۱۵؛ ذریعه، ۷/۱۲۲.
نک: ذریعه، 4/98؛ مشار، 1/399.
وی کتابی در اصول عقاید پرداخته است به نام حیاهالنفس فی حظیرهالقدس.حیاه النفس(در نسخهای که در کار معرفی آن هستیم نام کتاب حیاه النفوس فی حظیر القدس نوشته شده.نگارنده نسخهای دیگر از این کتاب ندیده است اما گذشته از صراحت ذریعه و دیگر مدارک، هم سجع نبودن حیاه النفوس با حظیره القدس خود قرینهای است بر اینکه صواب «حیاه النفس» است در نسخه ما و همچنین در مشار «حظیره»، با ضاد نوشته شده و مسلما غلط است) مشتمل است بر یک مقدمه، خاتمه و پنج باب و هر یک از بابهای این کتاب خود دارای فصولی چند است.فهرست اجمالی مطالب کتاب حیاه النفس:
باب اول در اصل اول (مقصود از اصل اول توحید است)، دارای 17 فصل درباره ذات و صفات خداوند.
باب دوم در اصل دوم عدل.
باب سوم در اصل سوم نبوت.
باب چهارم در اصل چهارم امامت.مطالب این باب را در ضمن یک فصل بیان داشته.