بر ضمیر منیر برادران مخفی نماند که مراتب آغاز و انجام را مرشدان کبار و دبیران عالی مقدار کتابها بیان فرمودهاند و حقیر را یارای آن نبوده و نیست که توانم به آن زبان بیان نمایم لهذا دو کلمه به طریق قصه مذکور میشود و این قصه آغاز و انجام نام نهادم. ملتمس از برادران و یاران آن که در صدد نکتهگیری بر نیامده در اصلاح آن کوشند. اما راوی اخبار و ناقل آثار یعنی فیاض خاکسار به عرض میرساند که عرصهای بود در عدم و آن را نام بود مشهور به قدم و پادشاهی بود که در آن شهر صاحب کرم با هزار غلام که متصف به صفاتند و در خلوت خانه کنت کنزا قرار و آرام داشت روزی خواهش نمود که عظمت و بزرگی خود را به ظهور آورد یکی از غلامان را که بدیع نام بود منصب و صاحب جاهی عقل کل مفوض داشت و عقول را در تحت وی مقرر داشت و دیگری که باعث نام بود حکومت نفس کل به وی...
... به خلوت خانه وحدت نشست و در کثرت بر روی خود بست نه کسی را با او نازی و نه او را به کسی نیازی و به زبان حال میفرمود:
ای آن که طلبکار خدایی به خود آی/ از خود بطلب کز تو جدا نیست خدای
این دو کلمه به جهت فرزندی نورالله سلمه الله مرقوم رقم حقیر فیاض گردید استدعا آنکه به شکسته بسته این فقیر نظر نموده از راه ذره پروری به فاتحهای یادآوری فرمائید زیرا که فرمودهاند: بدی را در عوض بدی سنگساری نیکی را در عوض نیکی خیرخواری، بدی را در عوض نیکی کار عبدالله انصاری. خلاصه آن که: حامی معاد و مبداء ما وحدت است و بس ما در میان کثرت موهوم و السلام.
(بدون تاریخ و رقم کاتب) که در برخی از صفحات کلماتی یا سطری سیاه شده.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق.
عنوانها شنگرف. در عنوان نسخه با شنگرف نوشته است: «خلاصه قصه آغاز و انجام که به جهه فرزندی نورالله تالیف شد».
فرنگی سفید.
گالینور مشکی عطف تیماج قهوهای.
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۶۰۲-۱۶۰۳.
قصه آغاز و انجام است به روش قصه حسن و دل که برای فرزندش نورالله ساخته.