عنوان

تعلیقات تعلیقات بسیط الحقیقه

۱۰-۲۴۰۸۸

عربی

تعلیقات تعلیقات بسیط الحقیقه

[نسخه خطی]

(۲۰۶ر-۲۲۰پ).

؛ خشتی. ۱۵/۵*۲۱ سم. ۲۳۱گ. سطور مختلف.

1

2

هذه تعلیقات علی ما افاد مولا الانام مولانا ادام الله تعالی برکات فضله العالی مادامت الایام من وجوه الایرادات علی ما شرحنا و بینا من مسئله بسیط الحقیقه کل الاشیاء التی یعبر عنها بعباره اخری بالکثره فی الوحده التی یترتب علیها الواحد فی الکثیر ... فاقول قوله ولی اشکالات: قلت ولی حسبما قدمت من التحقیقات عن اشکالاته هذه و غیرها سواء کانت منه دام مجده العالی ... .

... معذره نوریه هذا الذی اظهرنا فی الکشف عن المقام الثانی و المسلک الذی سلکنا فی بیان التوحید الوجودی و ان لم یکن بظواهر عبارات ... لکن لمابنیت الامر علی الایضاح و التسهیل امتثالا لامر المولی الجلیل دام علوه ... و عمده ما استند الیه صدرالعارفین فخر المحققین فی مقالاته فی الکشف عن هذا المطلب الشامخ العالی ما ذکره قدس سره فی شرحه لاصول کافی.

تاریخ کتابت زیر هیچ یک از رساله‌ها نوشته نشده و به نظر می‌رسد در اواخر قرن ۱۲ق. یا در نیمه اول قرن ۱۳ق. کتابت شده.

نوع خط:

نوع کاغذ:

تزئینات جلد:

نسخ تحریری یک کاتب.

فرنگی.

تیماج تریاکی سیر.

1

2

1

2

در این فهرست رساله تنقیح به نام «رساله نقد المنطق للصدر قدس سره» یاد شده.

حاشیه‌هایی از مولف و با امضاء «منه» در این نسخه هست و زیر بیشتر آنها نوشته شده «منه اعلی الله مقامه» (نظیر نسخه ۲/ ۱۷۱۱).

در آخر نسخه از پایان عبارت مولف نوشته شده «تم الکتاب الشریف الموسوم بالتنقیح لصدر الافاضل» نام می‌برند.

حاشیه‌هایی با نشان «منه دام ظلله العالی» دارد.

1

این مجموعه متعلق به کتابخانه مرحوم تنکابنی بوده و بر پشت برگ آن فهرست رساله‌های موجود در آن نوشته شده.

ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۲۸۱.

تعلیقاتی است بر رساله ش ۱۹ این دفتر و از مولف همان رساله . قرائن نشان می دهد که مولف این تعلیقات و رساله بسیط الحقیقه (ش۱۹) یکی است و چنین پیداست که یکی از معاصران مولف بر رساله بسیط الحقیقه او تعلیقاتی نوشته و بر او خرده گیری ها کرده و مولف ب تعلیقات او این تعلیقات را نوشته و خرده گیری های او را رد کرده است. وی در مقدمه این رساله نوشته است: «مولانا دام علوه العالی» و در برخی جای ها «ادام الله تعالی برکات فضله العالی مادامت الایام در رساله بسیط الحقیقه دقت کافی نکرده و لذا به درستی سخن مرا درنیافته و آن را مقصود من آگاه نشده بلکه براساس آنچه از قدیم الایام در تصور داشته و آن را مقصود و مرام من پنداشته از سخنان من خرده گرفته و در حقیقت خرده برگمان خود گرفته نه بر مقاصد من». در یکجا (ص۴۰۶ = گ ۲۰۷ الف نسخه) از آقا حسین خوانساری بدین گونه یاد کرده: «فلا نحتاج الی استدلال اصلا ... کما تجشمه جم غفیر و خلق کثیر من جمهور المنتسبین الی العلم و الحکمه المتکلفین لانفسهم تسمیه البلاغه و اکثرهم من المتاخرین فی الدوره الاسلامیه اظهر الله صاحب الدوره (ع) کالفاضل العامل الخوانساری آقا حسین رحمه الله و امثاله فی الدوره الاخیره حیث لم یبلغوا الحلم فارتکبوا ما ارتکبوا بتوهم البلاغه ظهرت الفساد فی البر و البحر فاظهر اللهم لنا ولیک». از صاحب بحار الانوار چند جا یاد کرده و همچنین از صدرالمتالهین .

برای تحقیق در «اصاله الوجود» به مشاعر ملاصدرا ارجاع کند و گوید: «هی من بینها [بین مولفات صدرا] اوثقها و احکمها و اوضحها و اظهرها دلاله». مولف این رساله از شرح ملاصدرا بر اصول کافی نیز یاد کرده است.

پراکنده‌هایی نیز در نسخه هست که اینجا ذکر می‌شود:

جواب نامه شیخ احمد احسایی (۱۰۰ر) به زبان عربی است.

پاسخ نامه‌هایی است که یکی از خواستاران شیخ احسایی به سوی او نوشته و عبارات آن را مسجع آورده است این پاسخ چنین نوشته شده: در جواب نامه شیخ عالیمقام عارف علام آقا شیخ احمد احسایی نوشته شد: یا من بلغ العلی کمالا/ یا من کشف الدجی جمالا/ به هر جمعیتی وصل تو جویم/ لعل الله یجمعنی و ایاک/ عجری عن تحریر شوقی الیکم/ کعجری عن ادارک المثول لدیکم/ سلامی و ان کان مثلی لا یلیق بکم/ و لکن سلام العلی الا علی علیکم. در پایان نامه این چنین آمده است: «فختم الله لنا کما ختم بعاقبه العاقبه و جمعنا و ایاکم بدار الزلفی و العاره بجاه اصحاب الولایه و اولیاء الوراثه... و السلام علیکم یا اهل الولایه و الربانیه ... والسلام».

تحقیق در معنی لفظ جلاله (۱۳۴ر) به زبان عربی است.

در گ ۱۳۴ر نخست چهار سطر از پایان رساله حدوث العالم آمده و آن گاه بقیه صفحه در تحقیق وضع اسم جلاله است و در آن از صدرای شیرازی یاد شده این رساله به جز رساله دوانی و فخر رازی است.

اسرار الایات و انوار البینات

/ صدر المتالهین شیرازی محمد بن ابراهیم ( - ۱۰۵۰ق.)

1036619

ایران

کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

20120916

MF

87856

a

Y