/ از: عبد علی بن ناصر حویزی معروف به ابن رحمه ( قرن ۱۱ق.)
ص ۸۴-۸۸.
؛ رحلی. ۲۱*۳۴ سم. ۶۰۶ص. (بدون احتساب سه صفحه آغاز نسخه) ۲۵س.
1
2
الحمدالله مسبب الاسباب و مثبت الارض بالاوتاد عن الاضطراب مجری بحور رحمته علی من یشاء بغیر حساب الحاکم بفواضل غبار نعال اهل الفقر عبدالعلی ابن ناصر ... هذه رساله وجیزه فی علم العروض ... قد جمعت فیها مایجب فی العروض علمه و یفرض فهمه بالفاظ محرره من غیر دخول فی خیر الاسهاب ... .
... من خالق و لئلایکون مدعیا غیر صادق و الحمدلله رب العالمین.
تاریخ کتابت: ۱۰۷۹ق (در ص ۲۹۰، ۲۹۵، ۲۹۹، ۳۱۶، ۳۲۰، ۲۹۳، ۳۳۳)، ۱۰۸۱ق. (در ص ۳۴۷، ۳۵۵، ۳۶۳، ۳۶۵) ۱۲۸۱ق. (در ص ۳۵۰)٬ ۱۱۸۱ (در ص ۲۵۶)٬ ۱۲۰۵ (ص ۱۵)٬ ۱۰۸۰ (۵۴۰، ۵۵۵) ثبت شده است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نسخ.
عناوین با جوهر قرمز و متن کتاب با جوهر مشکی است.
فرنگی سفید.
تیماجی قرمز ضربی که در وسط آن ترنجی کوبیدهاند.
1
1
دفتری است نونویس که همه رسالههای آن با خط یک کاتب و بسیار پاکیزه نوشته شده است.
در آغاز نسخه روی ۳ صفحه فهرست رسالههای موجود در نسخه با جدولهایی به خط قرمز نوشته شده و شماره رسالهها را تا ۱۴۰ نشان داده ولی با مراجعه معلوم میگردد از این تعداد تنها بخشی رساله و بقیه فقراتی است برگزیده از کتب و رسائل دانشمندان و یا کتب احادیث و تفاسیر از جمله متفرقاتی در صفحات ۵۸۷-۵۷۸-۵۵۵ و ۵۴۰.
ماخذ فهرست: مجلد سوم،صفحه ۲۳۹۰.
(مربوط به عنوان): در آغاز رساله با قلم قرمز به غلط نوشته شده «رساله فی العروض من ابن رحمه الجوزی».
در ذریعه نام این کتاب العروض المشعشعیه یاد شده.
نک: مجلس ش ۱۳۸۸؛ ذریعه ۱۵/ ۲۵۴، ۲۵۸.
در یک مقدمه سه مسلک و خاتمه. در دیباچه که به نثر مسجع است مولف از مولی الاعظم و الصدر المکرم ... خلف السلف یاد کرده و به نوشته صاحب ذریعه رساله را برای سد خلف بن مطلب مشعشعی نوشته است. ابن رحمه حویزی در دیباچه میگوید: «در این رساله ۱۶ بیت نهادم که صدر مصراع اول هر بیت حاکی از نام یک بحر عروضی و عرض آن از عدد عروض است و صدر مصراع دوم از عدد ضروب و ضرب آن از عدد اجزاء حکایت میکند.