عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۱۰-۲۶۰۰۸
عربی
مفتاح الغرر
[نسخه خطی]
/ از: نجم‌الدین خضر پسر شمس‌الدین محمد حبله‌رودی.
: عبدالغنی بن خلیل کازرونی.
، ۱۰۸۵ق.
ص ۱۰۶- ۱۸۷.
؛ رقعی باریک و بلند. ۱۱*۱۹ سم. ۲۴۹ ص. ۱۹س.
میر فندرسکی می‌گوید: «حبله‌رود با حاء مهمله از نواحی ری است واقع در میان راه ری به مازندران و من خود نسخه‌ای از توضیح را دیده‌ام. این کتاب در حله به تاریخ ۸۳۹ق تالیف شده».
در ذریعه تالیفات بسیار بدو منسوب آمده.
در ج 13 تالیفات شروح باب حادی عشر، احصاء شده نام مفتاح الغرر از قلم افتاده. اما در دیگر مجلدات ذریعه (ج 3، 4و 5) آمده و مختصر کتاب جامع الدرر دانسته شده ولی از نوشته دیباچه مفتاح پیدا است که تنها مختصر جامع الدرر نیست بلکه اضافاتی نیز بر آن کتاب دارد. (عبارت دیباچه این است: «مختصر شرحنا الکبیر المسمی بجامع الدرر لانطوائه علی خلاصه مباحث کلامیه شریفه و زید نکت حکمیه لطیفه و اجوبه شبه من خالفنا و من کفر اعتراضا کانت علی ادلتنا او اثباتا لمعتقده».
1
2
المد لله القدیم الواحد اما بعد فیقول العبد المفتقرخضر بن محمد علی الرازی الحبله رود المجاور بالغری قال الشیخ العلامه الاعراف...الباب الحادیعشر... .
...و یجوز استناد الفعل الی الکل فی الواجب علی الکفایه ایضا و یحتمل التخصیص توفیقا بینها و بین الآیه الاولی والحمدلله علی حسن التوفیق.
نوع خط:
نوع کاغذ:
نازک آهارمهره شکری رنگ.
نازک آهارمهره شکری رنگ.
2
2
در حواشی نسخه تعلیقاتی از مولف که زیر آن نوشته شده «منه» یا «منه رحمه الله» از حنفی (گویا از کتاب اثبات الواجب).
در کنار بسیاری از صفحات کتاب، حاشیه‌های از مولف شرح دیده می‌شود که زیر آن نوشته شده «منه» یا «منه رحمه الله».
4
4
و از کتب لغت مانند صحاح، دستور اللغه، قاموس و نیز تعلیقاتی بدون امضا دیده می‌شود
تعلیقات بی‌امضاء و نیز تعلیقاتی از حنفی (ظاهرا صاحب اثبات الواجب) و از شرح مواقف، صحاح و قاموس دیده می‌شود.
نک: ذریعه ۳/ ۶، ۴/ ۴۹۱، ۵/ ۴۰، ۳/ ۱۲۰.
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۲۳۷- ۲۲۳۸.
در کتابخانه الفت اصفهان نسخه‌ای از کتاب مفتاح است. (مجله معهد المخطوطات العربیه ۳/ ۲۰) (در مجله مزبور، جبلرودی (به جای حبله‌رودی) چاپ شده و مسلما اشتباه است. حبله‌رود، رودی است که از فیروزکوه سرچشمه می‌گیرد از زرین‌دشت و سیمین دشت می‌گذرد و گرمسار و بلوک خوار را مشروب می‌سازد. میرزا محمد صاحب جامع التمثیل نیز بدان جا منسوب است.
در کناره‌های نسخه ش ۱۷۰۰ فقراتی از شرح خضر نقل شده است و ما در ذیل معرفی آن نسخه از این کتاب نام بردیم.
صاحب روضات (ص ۲۶۵) ترجمه خضر حبله‌رودی و فهرست مولفات او را به نقل از ریاض العلماء آورده و مدرس خیابانی آن را به نقل از روضات و ذریعه در ذیل: نجم‌الدین نگاشته است.
کشف الحجب و الاستار، ص ۵۴۰.
نک: ذریعه، ۳/ ۶، ۴/ ۴۹۱، ۵/ ۴۰، ۳/ ۱۲۰.
وی در شرح باب حادی عشر کتابی پرداخته به نام جامع الدرر، سپس مختصری از آن ترتیب داده و در این مختصر نکته‌هایی نیز افزوده (دیباچه مفتاح الغرر) و آن را مفتاح الغرر نام داده.
حبله‌رودی در آغاز دوران سلاطین صفوی می‌‍زیست و کتاب التوضیح الانور (در رد شبه اعور) را در 839ق و کتاب جامع الاصول را در 834ق پرداخته است.
حاشیه شرح تجرید
/ از: شمس‌الدین محمد خفری (د: ۹۵۷ق).
۱۰۳۳۱۳۰
۲
/
۱۶۹۹
ایران
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20120817
MF
87856
a
Y
