عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۰-۱۷۲۱۷
فارسی
ترجمان القرآن
[نسخه خطی]
/ از: تاج الدین بن محمد بن ابرهیم هاشمی.
: غیاث بن عمر بن عماد المحرر.
٬ ششم جمادی الاول ۷۳۶ق.
؛ ۱۶۰ص٬ ۱۳سطر٬ ۱۱/۵*۱۵/۳ سم.
1
2
بسمله٬ الحمدلله الذی ارسل الرسل و اوضح السبل و اکمل لنا النعمه و اعظم علینا المنه بالاسلام و السنه و انزل الکتاب تبیانا لکل شیء و انذارا لکل حی ... بدان که ترجمان تعریف ترزبان است و در وی یه لغت است ...
... سوره الناس الخناس و الوسواس آن دیو که وسوسه کند مردم را.
تزئینات جلد:
تزئینات متن:
نوع خط:
تیماج قهوه‌ای سوخته با ترنج و ربع ترنج زرکوب در لبه ها و مجدول حاشیه گرهی در رویه و پشت وبدرقه روکش کاغذی ابر و باد.
سوره‌ها و عبارات « جمع - جمع» به شنگرف است.
نسخ کهنو
2
به ندرت حاشیه نگاری‌هایی دیده می‌شود که متاخر است.
ماخذ فهرست: جلد ۴۰/۱، صفحه ۶۲-۶۳.
در ترتیب لغت قرآن و توضیح هر یک بر اساس سوره‌های قرآن با ذکر نام سوره و سپس توضیح لغات مورد نظر از آن سوره با عناوین « جمع - جمع» که در آخر هر لغت جمع آن را می‌آورد. به گفته آقا بزرگ ( ذریعه ۴/ ۷۲) مولف آن را از روی ترجمان القرآن میر سید شریف جرجانی (متولد ۷۴۰ - متوفی ۸۱۶ق.) پرداخته و به ترتیبی که خود می‌پسندیده مرتب ساخته و زواید آن را حذف کرده است و سپس به نسخه‌ای در همین کتابخانه (مجلس)اشاره می‌کند که به تاریخ ۲۹ ربیع الثانی ۹۹۱ق. کتابت شده است. اما با توجه به همین نسخه مورد بحث نمی‌تواند درست باشد؛ چرا که سال کتابت نسخه ما ۷۳۶ق. (ضمن آنکه تمام مشخصات فیزیکی و نوع خط و کتابت نیز آن را تایید می‌کنند) می‌باشد٬ در حالی که این تاریخ چهار سال پیش از ولادت سید شریف است. به تبع گفته صاحب ذریعه این سهو در بسیاری از فهارس (از جمله: سپهسالار ۳/ ۳۹۵ و ...)وارد شده و بین همین تالیفات و کتاب سید شریف خلط پیش آمده است. بی شک کتاب حاضر پیش از کتاب سید شریف تالیف یافته و چه بسا حیات مولف نیز به سده های هفتم یا پیش از آن برمی گردد. کتاب حاضر از این حیث که به زبان فارسی است و جزو متون فارسی سده های پیش از قرن هشتم است٬ حائز اهمیت است و بسیار کم نسخه می‌باشد. تا به حال در ایران دو نسخه از آن شناخته شده که یکی در کتابخانه علامه طباطبایی در شیراز٬ کتابت قرن۱۱(نک: نسخه پژهی ۲/ ۱۲۶) و دیگری در مرکز احیاء در قم ٬ کتاب ۱۰۷۸ق. (از مجموعه محدث ارموی) به شماره ۴/ ۴۳۹۰ می‌باشد٬ که البته باید تطبیق و بررسی شوند؛ و چنان که ذکر شد نسخه‌ای که در سپهسالار (ش ۲/ ۵۲۳۵) به نام سید شریف جرجانی معرفی شده٬ احتمالا همین کتاب باشد (؟) منزوی نیز (فهرست نسخه‌های فارسی ۱۸۸۱۳) به همین نسخه‌ها اشاره دارد.
لغت و تفسیر
۶۶
ک
ایران
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20120821
MF
87856
a
Y
