عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۱۰-۱۲۶۵۵
فارسی
بیت الاحزان فی مصائب سادات الزمان الخمسه الطاهره من ولد عدنان
[نسخه خطی]
/ از: عبدالخالق بن عبدالرحیم یزدی، صاحب مناقب المعصومین و مصایب المعصومین
کاتب: ابراهیم بن ملا صفر
، تاریخ کتابت: ۱۲۶۴
، ۴۵۴ص ؛ قطع: ۱۵*۲۶، ۲۳سطر (۹*۱۹)
تاریخ تالیف: نیمه دوم قرن سیزدهم.
1
2
3
مجلس اول در احتضار رسول خدا صلی‌الله علیه و آله. السلام علیکم یا امه محمد (ص)... و بعد سبحان الذی...
و بهمراه سایر اسیران بردند. و لا تحسبن الله غافلا عما یعمل الظالمون.
قد فرغت من تسوید هذه النسخه المسماه به بیت الاحزان من مولفات الفاضل الکامل العارف بالمعارف للمخدومی جناب حاج محمدرضا سلمه الله تعالی و انا العبد المذنب این ملا صفر ابراهیم الاحقر، ف عشر الثانی من شهر الثانی من سنه الرابع من عشر السابع من المائه الثالث من الالف الثانی من الهجره النبویه، ۱۰شهر ربیع الثانی ۱۲۶۴.
کتابت شده برای حاج محمدرضا.
نوع خط:
تزئینات متن:
رنگ مرکب:
تزئینات جلد:
نسخ خوب.
عناوین و نشان‌ها به شنگرف.
مشکی.
چرم قهوه‌ای.
2
2
1
1
1
1
1
چند یادداشت و حاشیه ارزشمند بر اوراق این نسخه نوشته شده است:
نخست حاشیه مفصل بر مطالبی در مورد حضرت ابا عبدالله الحسین که در صفحات ۲۱۶-۲۸۵ این نسخه نوشته شده، به قلم مالک نسخه حاج میرزا ابوطالب رهبری زنجانی که از علما و شخصیت‌های صدر مشروطه بوده و خط و قلم خوشی داشته است و نامه‌ای از او به نمایندگی از مردم زنجان به مجلس شورای ملی در آرشیو اسناد کتابخانه موجود است. این بخش از حاشیه بدون امضا و تاریخ است اما با مقایسه رنگ جوهر و خطوط و انشای دیگر یادداشت‌ها مشخص می‌شود که از اوست.
یادداشتی مهم با تاریخ ۱۴/۶/۱۳۱۷ در خصوص عقاید شریعت سنگلجی درخصوص انکار معاد و رد آن از سوی ابوطالب رهبری زنجانی با استناد به عقاید دیروزیان و امروزیان از تمدن‌های باستانی تا دانشمندان علوم نوین با ذکر نام (ص۴۵۴).
یادداشت مهم دیگری به تاریخ ۱۳۴۳ با امضای ابوطالب رهبری زنجانی در مجلس موسسان برای دادن رای به پادشاهی رضاخان، و ابراز نگرانی نگارنده از این اتفاق.
درج دو رباعی از شیخ نجم‌الدین کبری و یک رباعی عرفانی از خود نویسنده (ابوطالب رهبری زنجانی) به تاریخ ۱۳۳۶ به این شرح: ای من بفدای آن محبوب من است/ وز دیده ندانم ز چه محبوب من است/ نی نی دائم حسن جمالش پیداست/ محجوبی او ز چشم معیوب من است.
یک برگ شامل ابیاتی فارسی از احزن اردبیلی در لای نسخه قرار دارد.
نسخه سالم و کامل است.
1
1
1
یادداشت خرید نسخه از حاجی محمدکاظم صراف به تاریخ ۱۳۳۲ با امضای ابوطالب زنجانی.
دو یادداشت تملیک با عبارت «متعلق ابوطالب زنجانی است» با تاریخ ۱۳۳۳ در صفحات ۲و ۴۵۲.
یادداشت تقدیم نسخه از سوی میرزا ابوطالب رهبری به حاجی میرزا احمد که از علمای وقت بوده به تاریخ ۱۲/۹/۱۳۳۱ که در دو موضع از اول و آخر کتاب درج شده است ۰ص۲و ۴۵۲).
ماخذ فهرست: جلد ۱/ ۴۷، صفحه ۱۵۰-۱۵۱.
نسخه‌های متعددی از آن وجود دارد از جمله نک: فهرست گلپایگانی، ۲/ ۶۵۴؛ مرعشی، ۳۰/ ۶۳۰؛ فهرست بنیاد دایره‌المعارف، ۲/ ۳۱.
با احتضار رسول خدا آغاز و پس از ذکر چگونگی درگذشت فاطمه زهرا و ائمه هدا به ویژه سیدالشهدا به حالات سکینه در قتلگاه ختم می‌شود.
نسخه حاضر بدون طلیعه و دیباچه و تحمیدیه، مستقیما با مجلس اول شروع می‌شود و مجلس مجلس ادامه می‌یابد تا مجلس چهل و نهم. این نسخه با نسخه چاپ شده این اثر تفاوت‌هایی دارد و گویا تحریر نخستین آن باشد چرا که اثر چاپ شده از عبدالخالق یزدی «بیت‌الاحزان فی مصائب سادات‌الزمان الخمسه الطاهره من ولد عدنان» مفصل‌تر و تا هشتاد و دو مجلس ادامه می‌یابد. عبارت‌های مجالس متناظر نیز با هم اندکی تفاوت دارد.
مصایب تاریخ اسلام
۱۷۰۱۹
ایران
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20120505
MF
87856
a
Y
