بسمله محامد متوافره و مدایح متکاتره مر دادار دانا و شکری توانا را که بتالیف...
در کتب سیر و فهرستها عصر و زمان شرح حال مولف را نیافتم، مسلما زمان وی از قرن نهم بیشتر نبوده، چرا که لغات مندرجه در اشعار حافظ و ابیاتی از او در این کتاب نقل گردیده و شرفنامه که در اواخر قرن هشتم تالیف شده از مآخذ او است و از سال ۱۰۰۸ق. که تاریخ تالیف فرهنگی سروری است نیز نزدیکتر نیست چرا که سروری این لغت را یکی از مآخذ خود شمرده است. در مقدمه تصریح و در متن کتاب اشاره کرد که این کتاب را از صراح اللغه، تاج المصادر، شرفنامه، قنیه الطالبین، موائد الفوائد، شرح مخزن، لسان الشعرا، اداه الفضلا، دستور الافاضل، زفان گویا، طب حقایق الاشیا، فرهنگ علیمی، فرهنگ علی نیک پی، فرهنگ فخر قواس و دیگر فرهنگها و کتب لغت در بیان معانی لغات عرب و فارس و روم و سمرقند و ماورا، سند و ترک و غیر ایشان و اصطلاحات شعرا و فقها و اطبا و سالکان و میخواران و مغنیان به ترتیب حروف تهجی مرتب نموده (موافق حروف اوائل لغات) و هر یک از لغات موجوده در هر یک از حروف را باب قرار داده و آن را بر سه یا دو فصل (در صورتی که لغتی به یکی از زبانهای سه گانه در این کتاب نباشد) قرار داده، فصل اول در عربی، دوم لغات فارسی، سوم لغات ترکی و پس از اتمام کتاب تتمهای در بیان اعداد و حساب و قواعد زبان فارسی است.
در حاشیه نسخه این کتابخانه در تایید معانی لغات ابیاتی از اساتید نگارش یافته. شاید خود مولف بدین طرز مبادرت کرده باشد و سروری کاشی در مقدمه مجمع الفرس که در ۱۰۰۸ق. تالیف گردیده این کتاب را از مآخذ خویش معرفی کرده است.
نویسنده از خود و سال کتابت نام نبرده.
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق.
سمرقندی.
تیماجی ضربی.
1
پشت صفحه نخستین یادداشتهایی که در سالهای نیمه اول قرن یازدهم هجری نگاشته شده موجود و دو یادداشتی را که از آثار آن پیداست در ۱۱۸۴ق. نگارش یافته محو کردهاند و ظاهرا اصل نسخه در نیمه دوم ق ۱۰ق. نوشته شده.
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۴۱۰-۱۴۱۱.
مولف درباره نام این کتاب گوید: شاید که این را شامل نامند و از این روز روشن که فضلا را بینایی در علم فضل از این کتاب حاصل میشود باید که این را عیش الافاضل خوانند لیکن هر چه این کتاب موید فضلا است در حل مشکلات و فتح مغلقات و مقوی شعر است در سخن دانی و فهم معانی اولی این است که این را موید الفضلا نام دارید. موید الفضلا در ح ۱۳۰۰۰ بیت کتابت دارد و برای معانی لغات شواهدی ذکر نموده.