عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
IR
۱۰-۱۹۲۱۷
فارسی
احکام الجهاد = جهادیه کبیر
[نسخه خطی]
/ از: میرزا عیسی بن محمدحسن بن عیسی فراهانی حسینی ملقب به میرزا بزرگ.
خشتی. ۱۵/۵*۲۱/۵سم. ۲۱۱گ. ۱۰س.
1
بسمله ربنا افرغ علینا صبرا... و بعد بر روان دانشمندان پوشیده نماند...
مولف که از او سید الوزراء نیز تعبیر می‌شود پسر برادر میرزا محمدحسین وفا وزیر کریم خان زند بوده و این دانشمند در شیراز متولد گردیده، و در آن شهر به کسب کمال پرداخته و سال‌ها در خدمت عم مکرم نایب الوزاره و پس از انقراض دولت زندیه به دربار آغا محمدخان آمده و در سلطنت فتح علی شاه چون عباس میرزا نایب السلطنه گردید و میرزا عیسی هم قائم مقام صدارت عظمی شد. وی به مناسبت جنگ بین روس و ایران دو رساله در جهاد و احکام آن موافق آراء علمای امامیه و رساله‌ای هم در رد بر پادری نصرانی در اثبات نبوت خاصه به نام اثبات النبوه تالیف نموده فرزند دانشمند او میرزا ابوالقاسم قائم مقام (در ۱۲۵۱ق. کشته شد) دیباچه این سه رساله را انشاء نموده است (که در ص ۲۴۷-۲۸۰ و ۲۹۱-۲۹۸ و ۲۹۹-۳۳۰ منشآت چاپ شده در ۱۲۸۰ق. تهران دیده می‌شوند) اثبات النبوه در کتابخانه حضرت رضا (ع) موجود است (به ج۱ فهرست ص۱۰ فصل حکمت و کلام مراجعه شود). وفات قائم مقام (عیسی) در مجمع الفصحا سال ۱۳۲۷ق. و در طرائق سال ۱۲۳۸ق. ضبط گردیده است. این رساله که بنابر تصریح در دیباچه احکام اجهاد و اسباب الرشاد نام دارد جهادیه کبیر مولف است و آن را بر یک مقدمه و هشت باب مرتب نموده و در آن اقوال و فتاوی علمای امامیه را با ذکر قائل و مفتی آورده و انصافا در تالیف آن زحمتی فراوان کشیده و مجموعه‌ای سودمند تهیه کرده و در ح ۷۵۰۰ بیت کتابت آن است و آخر رساله را به جمله‌هایی از اواخر دعاء افتتاح خاتمه داده است. [میرزا عیسی فراهانی در این کتاب عده‌ای از فقهای زمان خویش را نام می‌برد و هر یک را با لقبی خاص از جمله فقهاء که یاد می‌کند ملا علی اکبر اصفهانی، صاحب مرشد الانام حاج شیخ هاشم، حاج میرزا محمدحسین اصفهانی، شیخ محمدحسن، سید علی طباطبائی صاحب ریاض و سید محمد (مجاهد). متن فتوی برای جهاد (در برابر روسیه تزاری) را که شیخ جعفر کاشف الغطاء خطاب به مردم صادر کرد نقل و به پارسی ترجمه کرده و همچنین فتاوی و نامه‌های پاره‌ای دیگر از علماء عراق و ایران را در باب جهاد. در اواخر کتاب آمده: «این بی‌بضاعتان کتاب آداب الحرب را که در زمان اتلمش خان به فارسی نوشته شده ملاحظه و استنباط کردیم که نظام جنگ، همین است که حال بین سپاه کفر متعارف است». ص ۴۰۸ نسخه. (حائری)].
این نسخه را به خطوط نسخ و نستعلیق چند نفر نوشته‌اند و از خود و سال نگارش ذکری ننموده، ظاهرا در زمان حیات مولف نگاشته شده.
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نسخ و نستعلیق.
فرنگی.
تیماجی.
1
پشت صفحه نخستین یادداشتی است که مولف و دیباچه نویس را معین نموده و ظاهرا خط مرحوم حاج فرهاد میرزا (معتمدالدوله) می‌باشد.
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۳۸۳-۱۳۸۴.
جهادیه کبیر
۸۳۵
ایران
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
MF
87856
a
Y
