تذکره شعرا که در زمان سلطنت محمد شاه هندی در جهان آباد دهلی تالیف شده است.
1
در این زمانه رفیقی که خالی از خلل است / صراحی می ناب و سفینه غزل است...
اسم مولف معلوم نیست، همین قدر دانسته میشود که مدتی شاگرد میرزا محمد افضل سرخوش بوده و تخلص خوشگو را از استاد خویش دریافته و غالباً خود را فقیر راقم خوشگو میخوانده.
کشتی حیاترا ناخدا حمد خداییست که بنی نوع انسانرا از بحر عدم بکناره وجود کشانیده... . این دیباچه را«دری» شاعر بر دفتر دوم نگاشته و در خصوص کتاب میگوید: «در ماه محرم الحرام ۱۲۲۸ سیلی عظیم در شوشتر آمد و تماشاییان که به پای قلعه سلاسل ایستاده بودند سیاهی بر روی آب دیدند همین که نزدیک شد ملاحظه کردند مقداری اثاث البیت و بالای آنها کتابی مانند سفینه میآید یکی از حاضرین دست دراز کرده کتاب را کشید بقیه را نیز سیلاب کشید آن کتاب آب آورد بقیع همین سفینه خوشگو بود.»
نوع خط:
نسخ.
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۱۶۶-۱۱۶۷.
نک: فهرست نسخ فارسی کتابخانه بادلیان،ش ۳۷۶. ضمیمه فهرست نسخ فارسی موزه بریتانیا، ش ۱۱۱، ص ۷۹.
دفتر دوم سفینه خوشگو با التزام اختصار شامل اشعار ۷۷۰ شاعر از متقدمین و متوسطین و متأخرین است، کتاب اصلاً چهار دفتر مفصل بوده و آنچه به دست آمده همین دفتر دوم است و در اثناء بیان حال شعراء مولف به دفتر اول و سوم و چهارم اشاره میکند، در ۱۲۳۶ق علی قلی خان گروسی حاکم خوزستان که شخصی شعردوست بوده «دری» را مأمور میکند برای تذکره دیباچه و فهرستی بنویسد لکن کار به اتمام نمیرسد، در ۱۳۲۷ق که شاهزاده محمد حسین میرزا حشمتالدله فرمانفرمای عراقین بوده حسبالامر وی سفینه خوشگو توسط دری بدین گونه مرتب میگردد: «امتثالاً للامر الوالا اقدام به این مطلب نموده اسامی شعرا مانند خوشه چینی از آن خرمن پرفیض و برکت اولا جمعآوری نموده بعد از آن هر یک را به ترتیب حروف تهجی از الف تا یاء نوشته که احمد و احسن را از اول کتاب از حرف الف پس باقر و بیدل را از حروف باء و تقی و تمنا را از حرف تاء بر این مقیاس الی آخره بیرون آورند و بالله التوفیق یا رب شرف قبول یابد.»