بسمله. حمدله... فقیر حقیر محمدحسین بن محمدباقر یزدی به خاطر رسید که چون والد فقیر در اسطرلاب اختراعی چند فرموده بودند و دستورها وضع نموده که بسیار آسانتر و بهتر بود از طریقهای که در کتابها مذکور است رسالهای بنویسد تا هر که خواهد از آن منتفع شود و بعد از مدتی که این در خاطر بود دست بهم نمیداد در سنه ۱۰۷۲ توفیق احرام زیارت آستان ملایک آشیان روضه رضویه... در عرض راه بنابر عدم شغل نوشتن این رساله میسر شد موسوم به میزان الصنایع مشتمل بر مقدمه و خاتمه و سه باب (و خاتمه) مقدمه در بیان آلاتی که به آن ساختن اسطرلاب میسر شود و آن مشتمل است بر چند فصل:
۱. بباید دانست که بهتر فلزی که اسطرلاب از آن سازند برنج است که طشت میسازند.
۲. در بیان چرخی که حجره صفحات را به آن چرخ کنند.
۳. در ساختن پرگار برنده به جهت کشیدن دوایر اسطرلاب، در ذکر دستور چند که از برای خطوط و دوائر در کار است.
در ساختن دستور قسمت بروجات و خطوط ظل و قسمت منطقه البروج و امثال آن.
۱. در اسطرلاب، در ذکر دستور چند که از برای خطوط و دوائر در کار است.
در ساختن دستور قسمت بروجات و خطوط ظل و قسمت منطقه البروج و امثال آن.
۱. در قسمت حجره اسطرلاب و آنچه تعلق به آن دارد مشتمل بر چند فصل.
۲. در قسمت حجره به درجات در کشیدن خطوط جیب مسطره.
۳. در کشیدن مقنطرات و سموت و خطوط ساعات معوجه و صفحه آفاقی و توابع آن مشتمل بر چند فصل:
۱. در پیدا کردن نشان مقنطرات.
۲. در ذکر نشان کردن مقنطرات و طریق کشیدن.
۳. در کشیدن دوائر سموت.
۴. در کشیدن خطوط ساعات مستویه و معوجه و خط صبح و شفق و نصف تحت الارض.
۵. در ساختن عنکبوت و قسمت منطقه البروج و تعیین شظایای کواکب.
۶. در طریق شبکه کردن عنکبوت و توابع آن.
۷. در آنچه در بعضی از اسطرلاب میکشند از خطوط سموت قبله...
... و ما جدول میل اجزاء بروج از معدل النهار درین رساله آوردم بدین صورت.
نوع خط:
تزئینات متن:
ویژگی های جلد:
نوع کاغذ:
نستعلیق.
عنوان و رقم شنگرف.
تیماج تریاکی ضربی مقوایی.
سفید.
2
با یک حاشیه به خط خود محشی محمدعلی.
ماخذ فهرست: شماره ۲/ ج ۱، صفحه ۲۶۷.
نک: منزوی، ۳۵۹.
مقدمه در تعریف پرگار متناسبه و شناختن خطوط و نقاط و علاماتی که در آن منقوش است.
مقاله اول در عمل پرگار از خط جیوب و آن مشتمل است بر ۲۳ فصل.
مقاله دوم در عمل پرگار متناسبه از خط اجزای متساوی و آن مشتمل است بر چند (۴) عمل.
مقاله سوم در عمل از خطوط اوتار در پرگار متناسبه و آن مشتمل بر چند فصل است.