عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۰-۹۳۵۷
عربی
جمل الاعراب
[ نسخه خطی]
/ خلیل بن احمد فراهیدی ازدی (۱۰۰-۱۷۰ق.)
محل کتابت: قریه ولوئه
: کاتب: علی‌اکبر بن ملا بابا بن ملا نصیر ولوئی
تاریخ کتابت: چهارشنبه ۱۵ ربیع‌الثانی ۱۲۴۵ق.
۱پ - ۲۴ر
؛۶۷، یک برگ، ۱۱*۱۷سم، ۱۶س، ۷*۱۲سم.
کاتب ابتدای رساله اول و دوم و سوم نوشته این مجموعه را برای استفاده خودش کتابت کرده است.
کاتب در انجامه اشارهای به آمدن وبا در محرم تا غره رمضان ۱۲۴۵ق. در شهرهای طبرستان و دامغان و سمنان و شهرهای نزدیک بدانها کرده و دعا نموده که این آزار وبا از میان مسلمانان بیرون برود و بین دیگر کشورهای دشمن خدا و رسول انداخته شود.
1
2
3
الحمدلله رب العالمین و الصلوه و السلام علی محمد و آله. اما بعد قال الخلیل بن احمد ره هذا کتاب جمل الاعراب اذ کان جمیه النحپ فی الرفع و النصب.
فما یقوم بمعنی من مثل قوله تعالی فما یکذبک بعد بالدین و قس علی ما بینت لک ان شاء‌الله تعالی.
و هذا ما وجدنا مکتوبا و الحمدلله علی اتمامه و کماله و صلی‌الله علی محمد المصطفی صلی‌الله علیه و اله و سلم در چهارشنبه پانزدهم شهر ربیع‌الثانی در قریه ولو در زمانی که به سبب آزار وبا شخصه در بالا ولویه که زوجه محمدحسن طایفه اکرادی بوده است تلف شده صورت اتمام پذیرفت... بالا پویه و غیره که احتمال افتادن وبا در آنجاها نبود افتاد.
نام کاتب ابتدای همه رساله‌ها و مخصوصا برگ ۳۰پ آمده است.
این رساله در زمانی که وبا آسیب زیادی رسانیده بود و زوجه محمدحسن طایفه اکرادی تلف شده بود کتابت شده است.
نوع خط:
تزئینات متن:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلییق.
عناوین و نشانیها شنگرف.
دارد.
فرنگی نیلی آهار مهره.
تیماج زیتونی مجدول یک‌لا. قطر: ۱/۱.
1
2
صفحه عنوان نسخه یادداشت تصحیح و مقابله نسخه از سید محمد مشکوه در ۲۱ ذیحجه‌الحرام ۱۳۸۲ق. و یک رباعی به خط علی‌اصغر بن اسد‌الله موسوی هزار‌جریبی در ۱۲۴۵ق. که زلزله بسیار شدیدی آمده بود.
در صفحه عنوان فهرست رساله‌های مجموعه.
پایان رساله اول یادداشت سید محمد مشکوه که این نسخه را با نسخه‌ای به خط فخر‌الدین بن میرزا محمد‌مهدی بن ملا محمد‌باقر فشارکی اصفهانی نوشته شده در ۲۵ رجب ۱۳۱۵ق. سنجیده و تمامی اختلافات صحیح و غلط را در هامش صفحات یادداشت کرده است.
جزوها ۸ برگی.
عناوین پیش از شنگرف نویسی به خط مشکی ریز درحاشیه نوشته شده بود.
3
1
ابتدا و انتهای نسخه مهر مستطیل بزرگ به سجع: این کتاب مستطاب داخل کتابخانه جناب میرزا محمد خان مستوفی شد. با نشانی شیر و خورشید در بالای آن.
بالای برگ اول نسخه مهر مستطیل: الواثق بالله الغنی عبده علی‌اکبر ۱۲۴۹ق.
و مهر بیضوی: عبده علی‌اکبر ۱۲۴۰ق. که مهر کاتب است و مهر او در برگهای ۲۵پ و ۳۱ر و ۶۷ر هم نقش بسته است.
خریداری از سید محمد مشکوه در خرداد ۱۳۴۴ش.
فهرست ابواب آن چنین است:
باب جمل النصب (۴۸ وجه)، باب جمل الرفع (۲۸ وجه)، باب جمل الجر (۷ وجه)، باب جمل الجزم (۱۱ وجه)، باب جمل الالفات(۲۲ نوع)، باب جمل اللامات (۳۰ نوع)، باب جمل الهاءات (۹ نوع)، باب جمل التاءات (۱۴ نوع)، باب الواوات (۱۰ نوع)، باب جمل اللام الفات (۱۲ نوع)، باب جمل الماءات (۱۴ نوع).
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۲۸.
اوراق عتیق، ج ۱، ص ۱۰۷؛ آستان قدس، ج ۱۲، ص ۶۳؛ دانشگاه تهران، ج ۷، ص ۲۶۳؛ ملک، ج ۵، ص ۵۰(با نام کتاب فی النحو از ناشناس)؛ بروکلمان، ج ۲، ص ۱۳۲.
رساله مختصری در نحو عربی همراه با احتجاجات قرآنی و شواهد شعری. در این رساله اقسام چهارگانه اعراب جمله‌ها و جمله‌هایی که با حروف «الف» و «لام» و «هاء» و «تاء» و «واو» و «لا» و «ما» آمیخته بررسی شده است.
مجموعه
962233
نحو
۸۸۱۲
/
۱
ایران
کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
20110718
14-00080.pdf
MF
130960
1
Y (بله)
