عنوان

مجمل الاصول فی الاحکام = مجمل الاحکام = المجمل فی اصول صناعه النجوم = اربع مقالات = مجمل الاصول فی احکام النجوم = احوال صناعه النجوم

۱۰-۳۶۷۸

عربی

مجمل الاصول فی الاحکام = مجمل الاحکام = المجمل فی اصول صناعه النجوم = اربع مقالات = مجمل الاصول فی احکام النجوم = احوال صناعه النجوم

[ نسخه خطی]

/ از: ابوالحسن کیا کوشیار بن لبان بن باشهری (شهریار) جیلی خسروانی

محل کتابت: مدرسه سلطانیه در روستای قبهان

: کاتب: محمد بن محمود برواری بختی

، تاریخ کتابت: سال ۹۴۸ق (بخش نونویس سده‌ی ۱۴ق).

۲۸ (۱الف - ۳۲ب) برگ، ۲۴ سطر

؛رقعی.

1

2

«بسمله، الحمدلله الذی کفی عنه و افضاله و الصلوه و السلام علی محمد و آله؛ اما بعد فیقول کوشیار ... انی قد جمعت فی هذا الکتاب من احوال صناعه النجوم ... (۲الف) القوه فی الحدس بخواص الاحوال التی تکون من ... (۲ب) الباب الثانی فی طبایع الکواکب؛ الشمس سخن و تجفف تخفیفا یسیرا و القمر یرطب یجفف خاصه و قوه طبیعته محرقه...».

«... و النظر الکثیر و العامل الشافی لها الله تعالی؛ تم الکتاب و ربنا المحمود و له العلا ... و صلی الله علی النبی محمد ما اخضر ریحان و اوراق عود؛ تم».

رقم کاتب: «تم کتاب ... علی ید العبد الضعیف المحتاج الی عفو ربه الودود محمد بن محمود البرواری البختی تغمدهم بروضاته ... بمحمد و آله سنه ۹۴۸ق وقع الفراغ من التسوید یوم الاثنین من شهور شوال فی المدرسه السلطانیه المشاره فی قریه قبهان المتصفه بزیاره محمد الباقر، زاده الله شرفا سنه ۹۷۸ق».

نوع خط:

تزئینات متن:

نوع کاغذ:

تزئینات جلد:

نستعلیق (بخش نونویس: رقعه).

عنوان‌ها و نشانی‌ها قرمز و مشکی؛ اندازه متن: ۵/۱۴*۱۰سم.

فرنگی نخودی، سفید و زرد نازک.

گالینگور با روکش پارچه قهوه‌ای مجدول، با ترنج و لچک ترنج.

2

این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است. و حاشیه نویسی اندکی با نشان «سید عبدالله» دارد.

ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۱۹۹ - ۲۰۰.

کتابی در احکام نجوم، مجملی از اختیارات، تحاویل موالید و سنی عالم است که در ۴ مقاله و هر مقاله در چند باب و فصل به این ترتیب در حدود سال ۳۸۳ق نگارش یافته است: ۱. مدخل، ۲. احکام امور عالم، ۳. موالید و تحاویل سنی العالم، ۴. اختیارات. باید افزود که مرحوم استاد دانش‌پژوه در معرفی نسخه‌ی کتابخانه‌ی مرکزی دانشگاه تهران به شماره‌ی «۴/۳۰۲» گزارش کامل و جامعی از این اثر ارائه نموده است که دانشجویان علوم را برای آگاهی‌های بیش‌تر، بدان معطوف می‌سازیم. از این اثر در این کتابخانه، چند نسخه به شماره‌های «۲/۶۰۲۴»، «۱/۶۳۳۹» و «۱/۴۹۹سنا» و موجود است و نیز دو ترجمه از آن، یکی مربوط به سده‌ی هشتم هجری به فارسی از مترجمی ناشناس در دست است که به شماره‌های «۲۱۵۳» و «۳/۴۹سرود» در این کتابخانه نگهداری می‌گردد. از مجمل الاصول کوشیار نسخ کهنی در برخی کتابخانه‌های جهان، از جمله کتابخانه‌ی آیت الله العظمی مرعشی در قم به شماره‌ی «۲۵۷۷» (کتابت سده‌ی ۷ق) و کتابخانه‌ی جامع ایاصوفیا (در ضمن کتابخانه‌ی سلیمانیه) در استانبول به شماره‌ی «۲۶۷۲» (کتابت ۶۸۵ق) موجود است. ناگفته نماند که در برخی سرچشمه‌ها (منابع)، همچون: معجم التاریخ (ج۳، ص۲۴۰۳) و نیز برخی فهرست‌ها، همچون: فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه دائره المعارف بزرگ اسلامی (ج۱، ص۲۸۷) تاریخ درگذشت مولف، به ترتیب پس از سال‌های ۴۵۹ق و ۴۲۰ق ثبت شده است که اندکی محل تامل است! زیرا با توجه به عبارتی که در مقاله‌ی ۱ از باب ۷ از مولف آمده، وی در سال ۳۶۱ فارسی (یزدگردی) برابر با ۳۸۳ق و همچنین در فقره‌ای که در مقاله‌ی ۲ از باب ۱۲ (برگ ۱۴ الف نسخه‌ی ما) آمده است: «برج الحوت فی سنه احدی و عشرین و ثلثمائه فارسیه ...» وی در سال ۳۲۱ فارسی (یزدگردی) برابر با ۳۴۲ق زنده بوده است که با توجه به عمر طبیعی نبایستی وی تا سال ۴۵۹ق زنده مانده باشد! لیکن بر اساس تحقیقی که مرحوم دانش پژوه در میان آثار وی و گفته‌های دیگران انجام داده، کوشیار، بدون تردید تا سال ۳۹۷ق در قید حیات بوده است.

کیمیا (رساله در ...)

احکام موالید

قرانات الکواکب فی البروج الاثنی عشر

جدول اختیارات = جدول احکام قرانات

شرح اسماء حسنی

مجمل الاحکام

المجمل فی اصول صناعه النجوم

اربع مقالات

مجمل الاصول فی احکام النجوم

احوال صناعه النجوم

احکام نجوم

ایران

کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

20101030

11-01487.pdf

MF

130960

1

Y (بله)