/ از: شیخ الاسلام شمسالدین احمد بن سلیمان توقادی قسطنطینی مشهور به «ابن کمال پاشا» و «کمال پاشازاده»
، تاریخ کتابت: سدهی ۱۲ق.
۱ (۹۲الف) برگ، ۲۱ سطر.
1
2
«بسمله، الحمدلله الذی زین اذهان المبتدئين بالمثال و الصلوه علی نبیه یجب علیه الامتثال و علی آله و صحبه الموصوفین باحسن الخصال و انان ارجوا بشفاعتهم الی الله الاتصال و بعد فجمعت هذه الاوراق للمبتدئین باستعانه القادر مع العذر منی للناظرین؛ قوله نصر فعل ماضی و هو فی اللغه السابق و فی الاصطلاح ما دل علی زمان قبل زمان اخبارک ... قوله ینصر ...».
«... فان قیل القرینه ان یکون عمل الفعل معتبرا مع المثال قلنا ان القرینه ذکر المصدر و منصوبا و الا یذکر ساکنا لان القیاس ...» ناتمام.
کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
نسخ.
عنوانها و نشانیها قرمز و مشکی؛ اندازه متن: ۸*۱۷سم.
فرنگی نخودی ضخیم.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۱۸۱ - ۱۸۲.
رسالهی کوتاهی در امثلهی صرفی است که برای مبتدیان زبان و ادبیات عرب نگارش یافته است؛ بنابر اطلاع نگارندهی سطور، از این اثر در کتابخانههای ایران، در فهرستهای در دسترس، نسخهای گزارش نشده است، اما در کتابخانهی دولتی (سلطنتی) برلین یک نسخه به شمارهی «۲۸۲۴»، کتابخانهی سلطان محمود ثانی در قبرس دو نسخه به شمارههای «۲/۸۰۶ M» و «۸۰۴ M» و نیز نسخهای نفیس از عصر شارح (کتابت ۸۹۴ق بخط احمد بن عماد) در دارالکتب قاهره به شمارهی «۵۰۰۳ق» موجود است که با شارحی مجهول معرفی شده است که بدین وسیله تصحیح و استدراک میگردد. باید افزود که جز برگ نخست این اثر ارزنده، باقی برگهای آن نانوشته است!
/ شیخ الاسلام محمد بن مصطفی عیشی تیرهوی مشهور به «بستانزاده»