عنوان

سلسله الخواجکان فی آداب عبودیه الاعیان

۱۰-۳۷۱۵

عربی

سلسله الخواجکان فی آداب عبودیه الاعیان

[ نسخه خطی]

/ از: درویش احمد طرابزونی رومی صوفی جلوتی مولوی نقشبندی مشهور به کوسج

، تاریخ کتابت: اواخر قرن ۱۲ یا اوایل قرن ۱۳ق.

۱۵ برگ (۱۹ب - ۲۳ب)؛ ۲۷ سطر

؛خشتی.

1

2

بسمله، الحمدلله الذی شرح بالاذکار خفایا لطائف صدور الذاکرین و فتح بالطاعات جنایا دوایر نفوس العابدین... اما بعد فان افضل الاعمال و اشرف الاحوال اتباع السنه فی کل حال... فلما کانت الطریقه النقشبندیه کافله علی اتباع السنه و شامله علی الفضایل الجمه اردت السلوک فیها من بین طرق الصوفیه و تلقیتها بعموم النسبه و خصوصها عن حضرت سیدی الاستاد صاحب الفیض و الامداد الشیخ محمدبن الشیخ مراد قدس الله اسرارهما و هو تلقاها من والده الشیخ الاعظم... عن الشیخ المعروف الکرخی و هو عن الامام علی الرضا... و هو تلقاها عن امام المتقین و خاتم النبیین... ثم لما کانت الطریقه النقشبندیه عباره عن هذه الارکان... و رتبتها علی سته ابواب و خاتمه الباب الاول... و سمت هذه الرساله... و جعلتها هدیه لحضره مفخر العز و الاجلال و مقر السعد و الاقبال و ملاذ ارباب العلوم... اعنی شیخ الاسلام و المسلمین ولی الحق و الدین، اعزه الله بالعز الرصین... الباب الاول فیه فصلان...

... فاذا انقطعت عن تعلقات الابدان رجعت الی صفاتها الاصلیه و لاتزال بعد ذلک عن تلک الصفه قال الشیخ ابوحفص قدس‌الله سره حرست قلبی عشرین لیله ثم حرسنی قلبی عشرین سنه، ثم وردت حاله فصرنا فیها محروسین... الحمدلله رب العالمین.

نام کاتب و محل کتابت نامعلوم است.

نوع خط:

تزئینات متن:

نوع کاغذ:

تزئینات جلد:

نسخ.

عناوین و نشانی‌ها مشکی؛ اندازه متن: ۵/۱۷*۵/۱۰ سم.

فرنگی نخودی نازک.

میشن یک لایی قهوه‌ای روشن با عطف تیماج قهوه‌ای تیره.

4

2

1

به نظر می‌رسد این رساله از نسخ نادره بوده باشد، در سرچشمه‌ها (منابع) و فهرست‌های در دسترس نسخه دیگری از آن مورد شناسایی نگردید.

این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است و تعلیقات و حاشیه‌نویسی به عربی و ترکی با لهجه عثمانی با نشان‌های «۲۲، نجم‌الدین،» دارد.

در آغازین برگ این مجموعه، نام برخی رساله‌های این مجموعه نفیس و نیز یک بیت شعر به فارسی: گل نرگس نکو باشد به دیدن - و لکن تلخ باشد در چشیدن.

1

تملک حسین حلمی بن محمود طربزونی با مهر گرد کوچک «من له عقل سلیم... حسین ۱۲۹۰» آمده است.

عناوین ابواب این رساله عبارتند از: ۱. فی فضل الذکر علی سائر الاعمال و طریق تلقینه علی وجه السنه و کیفیه الذکر القلبی فی اسم الذات و النفی و الاثبات، ۲. فی طریق المراقبه و کیفیه الاشتغال بها و آدابها، ۳. فی اتباع السنه و فی آداب العبودیه، ۴. فی تزکیه النفس عن الاوصاف الردیه و تحلیلها بالاخلاق المحمدیه، ۵. فی فائده صحبه المشایخ الصوفیه و التصرف بها فی النفوس الآبیه، ۶. فی محبه المرید لشیخ التلین و التربیه و الرابطه فی الحضور و الغیبه. خاتمه فی شرح الکلمات القدسیه بالالفاظ الفارسیه الوارده عن الخواجکان النقشبندیه لبیان اصول الطریقه العلیه، که به جهت اهمیت و استقلالی که مولف برای خاتمه قائل شده است، همچون خود مولف، ما نیز خاتمه را یک بار دیگر به نحو مستقل معرفی نمودیم.

در این اثر، مولف، مشایخ خویش را به دو طریق، ۱. طریقه نخست: شیخ محمدبن مراد، پدرش شیخ اعظم، خواجه محمد معصوم، پدرش خواجه احمد فاروقی معرف به مجدد الف ثانی، خواجه محمد باقی، خواجه مولانا خواجگی امکنکی،... خواجه درویش محمد، دایی‌اش خواجه محمد زاهد، خواجه عبیدالله احرار، خواجه مولانا یعقوب جرخی، خواجه بهاءالدین نقشبند (رییس طریقه)، خواجه سید امیرکلال، خواجه باب سماسی؛ خواجه محمود انجیر فغنوی، خواجه عارف ریوکری، خواجه عبدالخالق غجدوانی (رییس طریقه)، خواجه یوسف همدانی، خواجه علی فارمدی، خواجه ابوالحسن خرقانی، ابویزید بسطامی، امام جعفر صادق (ع)، قاسم بن محمدبن ابی‌بکر، سلمان فارسی، ابوبکر و سید المرسلین (ص)؛ طریقه دوم: علی فارمدی، خواجه ابوالقاسم گرگانی، ابوعثمان مغربی، ابوعلی کاتب، خواجه علی رودیاری، جنید بغدادی (سید الطائفه)، دایی‌اش سری سقطی، معروف کرخی، امام رضا (ع)، امام موسی کاظم (ع)، امام جعفر صادق (ع)، امام حسین (ع)، امام علی (ع)، و رسول‌الله (ص)؛ ذکر نموده است. از این اثر نسخه‌هایی در کتابخانه خزینه (ضمن موزه توپقاپی سرای) در استانبول، کتابخانه سلطان بایزید ثانی در آماسیه، کتابخانه المالی در آنتالیا، کتابخانه تکه‌لی اوغلو (ضمن موزه آنتالیا) در ترکیه موجود است. از این اثر در کتابخانه ملی ازمیر ترجمه‌ای به زبان ترکی با لهجه عثمانی به شماره ۴/۳۲۷ گزارش گردیده است. ناگفته نماند که در دارالکتب ظاهریه در دمشق نسخه‌ای به شماره ۶۲۷۳ با نام رساله فی الطریقه النقشنبدیه با مولفی ناشناخته گزارش گردیده است که در واقع نسخه دیگری از اثر مورد بحث (سلسله الخواجکان) می‌باشد که بدین وسیله تصحیح و استدراک می‌گردد.

ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۳۳۶-۳۳۸.

رساله‌ای در تصوف (طریقه نقشبندیه) است که در ۶ باب (هر باب در چند فصل) و یک خاتمه به نام شیخ‌الاسلام ولی‌الدین نوشته شده است.

اصول ثلاثه للتوحید الشریف

۷۲۸۹۵۶

تصوف

ایران

کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

20091019

MF

130960

1

Y (بله)