ضوء المصباح = الضوء المنیر علی المصباح فی النحو = الضوء فی تلخیص المفتاح فی شرح المصباح للمطرزی = شرح المصباح = الضوء فی شرح المصباح للمطرزی
[ نسخه خطی]
/ از: تاجالدین محمد بن محمد بن احمد اسفراینی
: کاتب: حاجی احمد ...
، تاریخ کتابت: سال ۱۱۶۰ق.
۹۳ (۱ب - ۹۳ب) برگ، ۱۳ سطر
؛رقعی.
این اثر در سال ۱۸۵۰م در لکهنو به صورت چاپ سنگی منتشر شده است.
1
2
«بسمله، قوله اما بعد حمدالله، اما کلمه فیها معنی الشرط فلذلک کانت الفا لازمه لها؛ قال سیبویه قولهم اما زید فمنطلق معناه مهما یکون من شیء فزید منطلق ... و بعد من الظروف الزمانیه و ...».
«... هذا باب للاطناب فیه مجال لکنه یغضی الی الملال فاقتصرت علی هذا القدر فلیس الذی ... من تحریر هذا الکتاب اعز الله ابصر ... فی العالمین اقتداء بما یوم».
محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق و نسخ (چند قلم).
عنوانها و نشانیها مشکی و قرمز در برخی موارد نانوشته؛ اندازه متن: ۱۳*۵/۷سم.
فرنگی ضخیم نخودی.
مقوایی فرسوده با روکش کاغذی کرم، با عطف و مغزی تیماج قهوهای فرسوده دارای لبه برگردان (طبله).
2
1
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است. حاشیه نویسی اندکی در هامش و میان سطور به عربی و ترکی با نشانهای «سید عبدالله و...» دارد.
بخشهایی از نسخه پس برگهای «۱ب، ۳ب، ۷ب، ۱۸ب، ۲۱ب، ۵۴ب، ۶۳ب، ۶۴ب، ۶۶ب و ۷۴ب» افتاده است؛ در آغاز چند یادداشت مربوط به سال ۱۱۶۰ق از جمله چند سطری از یک مکتوب به زبان ترکی با لهجهی عثمانی: «اعزتلو سعادتلو مزید صحبتلو قراندشم اعزام سلطانم حضرینله ...» از منلا محمد افندی آمده است؛ نیز نام «اسمعیل افندی» که ممکن است نام مالک نسخه بوده باشد. برگ نخست نونویس از اوایل سدهی ۱۳ق بده و آن مجدول به شنگرف و کمندکشی به رنگ قرمز میباشد. در انجام نیز چند نام «اسرائيل، ابراهیم، محمود و ...» با تاریخهای ۱۲۰۰ و ۱۲۰۸ق آمده است.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۱۰۷ - ۱۰۹.
شرح مزجی متوسطی بر کتاب نحوی مشهور المصباح فی النحو، تالیف ابوالفتح ناصر بن عبدالسید بن علی مطرزی خوارزمی (د. ۶۱۰ق) است که شارح پس از تالیف شرح تفصیلی آن، با عنوان المفتاح فی شرح المصباح، به درخواست استادش برهانالدین نسفی تالیف نموده است که شاید بتوان به نوعی آن را تلخیص از شرح بزرگ خود (المفتاح) دانست. از این یک نسخه در همین کتابخانهی به شمارهی «۷۴۲۸» معرفی شده است. همچنین نسخههای دستنویس متعددی نیز در کتابخانههای داخلی و خارجی از سوی علیرضا قرهبلوط در معجم التاریخ (ج۵، ص۳۱۴۰) گزارش گردیده است. باید افزود که این شرح، به جهت اهمیت مورد توجه دانشمندان و عالمان قرار گرفته و تعلیقات و حواشی متعددی بر آن نگاشتهاند که نسخ برخی از آنها در همین کتابخانه موجود است.
/ ابوعمرو جمالالدین عثمان بن عمر صعیدی مصری مالکی نحوی مشهور به «ابن حاجب»