<ال>معافیه فی شرح الکافیه = شرح الکافیه لابن الحاجب
[ نسخه خطی]
/ از: شهابالدین احمد بن عمر دولت آبادی جونپوری هندی زوالی غزنوی مشهور به «ملک العلماء» و «ابن عمر»
، تاریخ کتابت: سدهی ۱۲ق.
۲۴۷ برگ، ۱۷ سطر
؛خشتی.
1
2
آغاز افتاده: «... و یتضمن الجر اختصاص حرب الجر و التنوین اختصاص اصنافها و معانیها و الاضافه اختصاص کونه مضافا و مضافا الیه و اختصاص التعریف و التخفیف و التخصیص...».
«... مفصله و مقربه علی [فرائد] مجمله و مفصله حین توزع البال و تشتت الاحوال و فرط المال، لکن جلت حکمته؛ قد وفقنی للاتمام و حققنی [بالفوز و المرام؛ تمت] الکتاب بعون الله الملک الوهاب».
کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق تحریری و نسخ ترکی.
عنوانها و نشانیها قرمز و مشکی؛ اندازه متن: ۸*۱۵سم.
فرنگی سفید نازک و نخودی ضخیم.
مقوایی با روکش کاغذی نخودی؛ عطف و مغزی تیماج فرسوده قهوهای.
2
1
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است و حاشیه نویسی اندکی در هامش برخی برگهای آمده است.
چند برگ از آغاز نسخه افتاده است. این نسخه خالی از اغلاط نیست. در انجام چند یادداشت، از جمله چند سطری از یک مکتوب به زبان ترکی با لهجهی عثمانی: «اعزتلو سعادتلو مزید صحبتلو قراندشم اعزام سلطانم حضرینله...» آمده است؛ در برگ (۲۷ب) که به اصطلاح «بیاض صحیح» بوده است، یک فایده در اینکه الفاظ کلام عرب بر ۲۳ وجه است. نیز دو بیتی به ترکی با لهجهی عثمانی آمده است: می نحویله مست اولمق دله سکر گجه گوندوز قومه جامیسی الدن، محبت جامنی نوش اتدی جامی انکچون حکمت اولدی هر کلامی.
3
در برگ (۷۳ب)، دو مهر گرد کوچک «توکلی علی خالقی عبده سید احمد افندی» دیده میشود.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۸۵ - ۸۶.
شرح مزجی مفصلی بر کتاب مشهور نحوی الکافیه تالیف ابوعمر و جمالالدین عثمان بن عمر صعیدی مصری مالکی نحوی مشهور به «ابن حاجب» (د. ۶۴۶ق) است که گفته شده این شرح پراکنده بوده و یکی از تلامذهی شارح آن را گردآوری نموده است. باید افزود که بر این شرح تعلیقات و حواشی چندی از سوی کسانی همچون جونپوری، توقاتی، کازرونی و دیگران نوشته شده است. از این اثر در این کتابخانه چند نسخه موجود است که نسخهی شمارهی «۹۶۱۶» از نسخ جدید میباشد که تاکنون (خرداد ۱۳۸۸) به صورت توصیفی معرفی نشده است. در معجم التاریخ (ج۱، ص۳۸۴) از این اثر نسخ متعددی در کتابخانههای ایران و ترکیه گزارش شده است.