در این نوشتار فتنه به معنای ایجاد جو آشفته و نابسامان در جامعه که توسط فتنه گران صورت می پذیرد، مورد بررسی قرار گرفته است هدف تحقیق نیز بررسی ابعاد مختلف فته با تکیه بر دیدگاه امیرالمومنین (ع) در نهج البلاغه و با رویکرد اجتماعی بوده است. با توجه به ماهیت موضوع سعی شده است با مطالعه در اندیشه های نویسندگان علوم اجتماعی فتنه و فتنه گری از دیدگاه نهج لبلاغه با این رویکرد مورد استخراج قرار گیرد در ضمن از سخنان امام در کتاب های دیگر و نیز احادیث و روایات سایر معصومین (ع) به عنوان موید و شاهد بر کلام امام افزوده شده است. در ضمن از منابع دست اول و دست دوم حدیث و کتاب های لغوی و تاریخی نیز بهره برداری شده است. این تحقیق از پنج فصل به شرح زیر تنظیم شده است: فصلاول (کلیات) به بیان مقدمات بحث و مفهوم شناسی فتنه های اجتماعی و بررسی برخی از نظریههای علوم اجتماعی درمورد کج رفتاری و انحرافات اجتماعی (که مرتبط به این بحث بوده ) پرداخته است. در فصل دوم به واکاوی ریشه های فردی و اجتماعی ایجاد فتنه در جامعه، پرداخته شده که طی دو بخش ریشه های فردی (دنیا گرایی – خواهش های نفسانی – نفاق و دو رویی) و ریشه های اجتماعی (عدم بصیرت در جامعه و بی توجهی به هشدارهای رهبر اسلامی و نقش بدعت در جامعه) مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل سوم به شیوه های فتنه گران برای ایجاد فتنه در جامعه مانند تفرقه افکنی، شبهه افکنی و شایعه پراکنی های دروغ، کنار زدن پیشوای شایسته و سرکشی و گستاخی پرداخته ایم. فصل چهارم به توضیح ضرورت مبارزه با فتنه و برخی از راه های برون رفت در مواجه شدن با فتنه پرداخته و راههای رو بنایی مانند حفظ وحدت، مدارا و خویشتن داری، افشا گری و رو شنگری، رجوع به قرآن و سنت و مبارزه قاطع و راههای زیر بنایی مانند فرهنگ سازی بر مبنای عقاید و ارزش های صحیح اسلامی را تبیین کرده است. فصل پنجم نیز به بررسی برخی از پیامدهای منفی و مثبت فتنه پرداخته است. از جمله پیامدهای منفی کنار زدن پیشوای شایسته و روی کار آمدن حاکمانی نالایق، دور شدن ارزشهای دینی و تضعیف امت اسلامی در اثر تفرقه و از جمله پیامدهای مثبت میتوان به جدا سازی مرزهای دوست و دوشمن و ایجاد بصیرت در جامعه اشاره نمود. در نهایت به نتایج حاصل از این فصل ها پرداخته شده و در پایان پیشنهاداتی با بهره گیری از فرمایشات ارزشمند مولای متقیان (ع) ارائه شده است.